Evoor Major Srikrishnaswamy Temple is a dedicated place of worship for Lord Krishna, located in Evoor, close to Kayamkulam and Haripad in Alappuzha, Kerala. It is believed to have been established approximately five thousand years ago, following the event known as Khandava Dahanam.
Agni, having consumed clarified butter continuously for twelve years during Swetaki's Yagja, developed a stomach disorder. In response, Lord Brahma advised him to consume the Khandava forest. This forest was home to Takshaka, the leader of the Nagas and a companion of Indra. Each time Agni attempted to devour the forest, Indra thwarted him with his thundershowers. Seeking assistance, Agni turned to Arjuna and Krishna. Agni equipped Arjuna with the formidable bow Gandiva, which was comparable to Lord Shiva's bow, Pinaka.
Upon their arrival at the Khandava forest, Kanva Maharishi approached them with a plea to spare his Arca moorthy, a four-handed idol of Vishnu, which Krishna graciously accepted. Arjuna then constructed a Sarakoodam to provide shelter for Agni. Under this structure, Agni was able to consume the forest, thus alleviating his ailment. In gratitude, Agni expressed his desire to establish a new temple for the Arca moorthy to enable worship. Following Sri Krishna's guidance, Arjuna shot an arrow to identify a suitable location for the temple. The site where the arrow landed was subsequently chosen for the construction of the new temple. Evoor is a derivative of Eythoor, the place where the arrow was shot. Krishna performed the Prana-Pratishta, while Arjuna conducted the inaugural pooja.
Bhoothanathaswamy, in the Kiratha Murthy form of Lord Shiva, and Yakshi Amma, representing Devi Parvathy, were consecrated as the Sub Deities. The remnants of charred trees in the vicinity, along with the names of nearby locations such as Karippuzha (where "kari" means char), Pathiyoor (a variation of Kathiya Oor, meaning the place that burned), Pandavarkavu, Mannarasala, and Kannamangalam (meaning Kanva's abode), corroborate this narrative. Evoor Bhagavan's Deity is distinguished by the unique Prayoga Chakra Prathishta. The idol of Sri Krishna is depicted in the four-armed form of Vishnu, holding the Panchajanya Shankha, Sudarshana Chakra, and butter in three of its hands, while the fourth arm rests on the hip.
This deity embodies a fierce aspect, and the Raktha-pushpanjali is a special offering made here, which is not found in other Vishnu temples. The Ulsava at the Evoor temple commences on the first day of Makara and lasts for a duration of ten days. The festival is initiated with the raising of a flag adorned with the image of Garuda. The celebrations on the seventh, eighth, and ninth days are each sponsored sequentially by three different karas. On the ninth day, a significant event known as Kala-kettu, featuring elaborately decorated bull effigies, takes place. The festival concludes with the Aaraattu, a sacred bathing ritual, after which the flag is lowered, and the deity is taken to Pallikkuruppu for a period of holy rest.
ആലപ്പുഴ ജില്ലയിലെ ഹരിപ്പാടിനും കായംകുളത്തിനും ഇടയിൽ സ്ഥിതിചെയ്യുന്ന ശ്രീകൃഷ്ണ ഭഗവാൻറെ പുണ്യ സങ്കേതമായ ഈ മഹാക്ഷേത്രം ഏവൂർ ഗ്രാമത്തിൽ സ്ഥിതിചെയ്യുന്നു. പൈതൃക മൂല്യങ്ങൾ ഉൾക്കൊണ്ടു, വൈവിധ്യമാർന്ന ആചാരങ്ങൾ നിഷ്ഠയോടെ ആഘോഷിക്കുന്നു.
മഹാഭാരതത്തിലെ 'ഖാണ്ഡവ' ദഹനവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട ഒരു കഥയാണ് ഏവൂർ എന്ന പേരിന്റെ പശ്ചാത്തലത്തിൽ പറയപ്പെടുന്നത്. ഖാണ്ഡവ വനം അഗ്നിക്ക് കത്തിപ്പടരുവാൻ അർജുനൻ നൽകിയ ദാനത്തോടൊപ്പം, തന്റെ ഭക്തനായ തക്ഷകനെ രക്ഷിക്കാൻ ഇന്ദ്രൻ മഴ പെയ്യിച്ചതും, അർജുനൻ ശരമെയ്ത് മേൽക്കൂര തീർത്തതുമാണ് ഈ ഐതിഹ്യം. അപ്പോൾ അർജുനൻ അമ്പ് എയ്ത സ്ഥലമാണത്രെ 'എയ്തൂർ'.
പിന്നീട് അത് ലോപിച്ച് ഏവൂർ എന്ന പേരിൽ അറിയപ്പെടാൻ തുടങ്ങി. ഏവൂര് ക്ഷേത്രം ആചാനുഷ്ടാനങ്ങളാൽ സമൃദ്ധമാണ്. തിരുവിതാംകൂർ മഹാരാജാവായ ശ്രീമൂലം തിരുനാളിന്റെ ആഗ്രഹപ്രകാരം, പുല്ലംപള്ളി ചിറയിൽ നിന്നും ആവണക്കിന് തോടുവഴി ക്ഷേത്ര നിർമ്മാണത്തിന് ആവശ്യമായ സാധനങ്ങൾ വള്ളങ്ങളിലാക്കി ആഘോഷമായി എത്തിച്ചാണ് ക്ഷേത്രം നിർമ്മിച്ച് പ്രതിഷ്ഠ നടത്തിയത്. ഈ സംഭവത്തിന്റെ സ്മരണാർത്ഥമാണ് കര്ക്കിടക സംക്രമ വള്ളം കളി നടത്തുന്നത്. അന്നത്തെ ദിവസം, അതിരാവിലെ മൂന്ന് കരകളുടെ നാഥന്മാർ ക്ഷേത്രത്തിൽ എത്തി.
അവിടെ നിന്നു വഞ്ചിപ്പാട്ടുപാടിക്കൊണ്ട്, മൂന്ന് കരകളുടെ നേതൃത്വത്തിൽ കരിപ്പുഴ പുഞ്ച വഴി പത്തിയൂർ ശ്രീ ദുര്ഗാ ദേവി ക്ഷേത്രത്തിലെത്തിയ ശേഷം, ശ്രീകോവിലിൽ കാണിക്കയര്പ്പിച്ച് വെറ്റിലയും പുകയിലയും വാങ്ങി, തിരിച്ച് ക്ഷേത്രത്തിന്റെ കിഴക്കേ നടയിലെത്തും. ആ സമയത്തേക്കും ആറാട്ടുകൊട്ടാരത്തിൽ നിന്നുള്ള ഉരിളിച്ച വരവ് കിഴക്കേ നടയിൽ എത്തിച്ചേരും. തുടർന്ന്, നടക്കൽ കാഴ്ച സമർപ്പിച്ച ശേഷം, പ്രസിദ്ധമായ വള്ള സദ്യ നടക്കുന്നു. ഉച്ചയ്ക്ക് ശേഷം ഭഗവാൻ കണ്ണമംഗലം ഉരിയ ഉണ്ണി തേവരെ കാണാൻ പുറപ്പെടുന്ന ചടങ്ങാണ് നടക്കുന്നത്. ക്ഷേത്രത്തിലെ ഊരാണ്മക്കാർ കരക്കാരുടെ നേതൃത്വത്തിൽ പുഷ്പാലംകൃതമായ വള്ളത്തിൽ ഭഗവാനെ എഴുന്നള്ളിച്ച് യാത്ര പുറപ്പെടുമ്പോൾ, കരക്കാർ അകമ്പടിയായി വള്ളങ്ങളിൽ വഞ്ചിപ്പാട്ടുപാടി അനുഗമിക്കും.
കണ്ണമംഗലം ഉണ്ണി ക്ഷേത്രത്തിൽ എത്തിച്ചേരുന്നതിന് ശേഷം ഉപചാരങ്ങൾ ഏറ്റുവാങ്ങി, സന്ധ്യയോടെ തിരിച്ച് ക്ഷേത്രത്തിൽ എത്തിച്ചേരുന്ന ചടങ്ങ് നയനാഭിരാമമാണ്. ഭഗവാന്റെ അത്താഴപൂജയ്ക്ക് ശേഷം ശ്രീ ഭൂതനാഥന്റെ നടയിൽ അത്യപൂർവ്വമായി മാത്രം ദർശിക്കാൻ കഴിയുന്ന കരിക്കേറു കർമ്മം നടക്കും. തുടർന്ന്, ഭക്തർക്ക് ഭഗവാൻ നേദിച്ച അവിലും ഉണ്ണിയപ്പവും വിതരണം ചെയ്യുന്നതോടെ സംക്രമ വള്ളംകളി ചടങ്ങുകൾക്ക് സമാപ്തി വരും. എല്ലാ വർഷവും മകരമാസത്തിലെ ഒന്നാം തീയതി ആരംഭിക്കുന്ന ഈ ഉത്സവം, പത്ത് ദിവസങ്ങളോളം വിവിധ ചടങ്ങുകളുടെയും ആഘോഷങ്ങളുടെയും സമാഹാരമായാണ് നടക്കുന്നത്.
ആറാട്ടോടെ ഈ ഉത്സവം സമാപിക്കുന്നു. ഏവൂർ ക്ഷേത്രത്തിലെ വിഷുക്കണിയും കൃഷ്ണ ഭഗവാന്റെ ദശാവതാര ചാര്ത്തും വളരെ പ്രശസ്തമാണ്. ഗണപതി പ്രതിഷ്ഠ ഇല്ലാത്ത ഏവൂർ, അഗ്നിയും, അർജുനനും പ്രതിഷ്ടിച്ച ഭഗവാൻ നേരിട്ട് ചൈതന്യം നൽകിയ വിഗ്രഹം, കണ്വ മഹർഷി പുജിച്ച വിഗ്രഹം കിരാത ഭാവത്തിൽ മഹാദേവനും യക്ഷിയമ്മയായ പാർവതി ദേവിയും. പാശുപതാസ്ത്രം അർജുനനു ഏവൂരിൽ നൽകി എന്ന് വിശ്വസിക്കുന്നു. ബലിക്കൽ പുരയിൽ ഈ സംഭവത്തെ കുറിച്ച് രേഖപ്പെടുത്തിയിട്ടുണ്ട്. ഭഗവാൻ കഥകളി പ്രിയനാണ്.
Address:
East Cheppad Railway Station Rd,
Evoor, Kerala 690507
