Mannancherry Thrikkovil Mahadeva Temple is situated in Mannancherry, within the Alappuzha district of Kerala.
This temple is distinctive due to the presence of two Shivlings that are venerated within the same premises. The annual festival, lasting eight days, culminates with the arattu ceremony on Thiruvathira nakshatra during Dhanu Masam (December – January). Another significant celebration at the temple is Maha Shivratri, which occurs in Kumbha Masam (February – March).
Within the temple's chuttambalam, there are two sreekovils, each housing a Shivling known as vaddkanappan and thekkenappan. The temple features two namaskara mandapams, both adorned with Rishabham or Nandi. Additionally, there are two kodimarams situated within the temple grounds, and a pond is located in front of the temple.
The annual festival is distinguished by a variety of rituals associated with the Shiva temple, which include ezhunnallathu performed on a richly adorned elephant, melam, thiruvathira kali, pallivetta, panchavadyam, ulsava bali, annadanam, pantheeradi pooja, ahassu, valiya vilakku sadya, kasha sree bali, kazhcha seeveli, and kalasha puja. This festival commences with kodiyettam and culminates in the arattu procession. The temple also venerates several upa devatas, including Ganapathi, Ayyappa or Sastha, Nagas, Yakshi, and Rakshas. Additionally, the temple is home to several significant sculptures.
തൃക്കോവിൽ ശ്രീ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം
രണ്ടു ശ്രീകോവിലുകൾ ഒരു ചുറ്റമ്പലത്തിനകത്ത് സ്ഥിതിചെയ്യുന്നു. ഇവയിൽ രണ്ടിലും ശിവലിംഗത്തിന്റെ പ്രതിഷ്ഠ തെക്കനപ്പനും വടക്കനപ്പനും ഈ അപൂർവ്വത തൃക്കോവിൽ ക്ഷേത്രത്തിനാണ് പ്രത്യേകമായി ഉള്ളത്. തെക്കൻ ഭാഗത്ത് സ്വയംഭൂവായ ശിവലിംഗം സ്ഥിതിചെയ്യുന്നു, വടക്കൻ ഭാഗത്ത് വളരെ കാലം മുമ്പ് തൃക്കണ്ണാപുരത്തിൽ നിന്നു കൊണ്ടുവന്ന പ്രതിഷ്ഠയാണെന്നു പറയപ്പെടുന്നു. ക്ഷേത്രത്തിന്റെ ഉൽപത്തിയെക്കുറിച്ചുള്ള മറ്റൊരു ഐതിഹ്യം ശ്രദ്ധേയമാണ്. നൂറ്റാണ്ടുകൾക്കുമുമ്പ് കൊടുങ്ങല്ലൂരിന്റെ വടക്കിൽ "തൃക്കണ്ണാ മതിലകം" എന്ന പേരിൽ ഒരു ശിവക്ഷേത്രം ഉണ്ടായിരുന്നു. ആ ക്ഷേത്രവും പരിസരവും ഒരു അവസരത്തിൽ ശക്തമായ കടൽ ക്ഷോഭത്തിൽപ്പെട്ട് കടലിലേയ്ക്ക് ഒഴുകിപ്പോയി.
വർഷങ്ങൾക്കു ശേഷം, ശിവലിംഗത്തിന്റെ പ്രതിഷ്ഠ മാരാരിക്കുളത്തും കാട്ടൂരിനും ഇടയിൽ കടൽ തീരത്ത് അടിഞ്ഞു.വിവരങ്ങൾ അറിഞ്ഞ ശേഷം, മണ്ണഞ്ചേരിക്കാരനായ ചില ബ്രാഹ്മണർ വിഗ്രഹം എടുത്തു കൊണ്ടുവന്ന് ഇപ്പോഴത്തെ ക്ഷേത്രത്തിന്റെ സ്ഥലം പ്രതിഷ്ഠ ചെയ്തു. ഇത് തെക്കനപ്പന്റെ ധ്യാനഭാവത്തിലും വടക്കൻ പ്രസന്നഭാവത്തിലുമാണ്. ഇരു ശ്രീകോവിലുകളുടെ ചുവരുകൾ ആകർഷകമായ ദാരു ശില്പങ്ങളാൽ സമ്പന്നമാണ്, ഇത് സന്ദർശകരെ ആനന്ദിപ്പിക്കുന്നു. ഈ ശില്പങ്ങൾ കേരളത്തിലെ ക്ഷേത്രശില്പ കലാപാരമ്പര്യത്തിന്റെ സമൃദ്ധമായ ഉദാഹരണങ്ങളാണ്.
ഒരു നാലമ്പലത്തിനുള്ളിൽ രണ്ട് ശിവലിംഗങ്ങൾ ഉള്ള ക്ഷേത്രങ്ങൾ കേരളത്തിൽ വളരെ അപൂർവ്വമാണ്. ഇരു ശ്രീകോവിലുകൾക്കുമുന്നിലുള്ള നമസ്കാര മണ്ഡപങ്ങളിൽ ഋഷഭ വാഹനത്തിന്റെ പ്രതിഷ്ഠയുണ്ട്. നമസ്കാരമണ്ഡപങ്ങൾക്കു പുറത്ത് ബലിക്കൽ പുരകൾ സ്ഥിതിചെയ്യുന്നു. ഓരോ ശ്രീകോവിലിനും പ്രത്യേക തിടപ്പള്ളികൾ ഉണ്ട്, തെക്കേ ശ്രീകോവിലിനോട് ചേർന്ന് ഗണപതി പ്രതിഷ്ഠ ചുറ്റമ്പലത്തിന് വെളിയിൽ ദക്ഷിണ ദിക്കിൽ കിഴക്കു ദർശനമായി കലിയുഗവരദനും കല്മഷഹരനുമായ ധർമ്മ ശാസ്താവിന്റെ ഉപദേവതാ ക്ഷേത്രം സ്ഥിതിചെയ്യുന്നു.ബ്രാഹ്മണ സമൂഹത്തിന്റെ ഭാഗമായിരുന്ന സമൂഹമഠത്തിലെ ശാസ്താ ക്ഷേത്രം ജീർണ്ണാവസ്ഥ നേരിട്ടപ്പോൾ, ക്ഷേത്രത്തിൽ പുനഃപ്രതിഷ്ഠ നടത്തപ്പെട്ടു.
വെളിയിൽ സർപ്പദൈവങ്ങൾ, യക്ഷി, രക്ഷസ് എന്നിവയുടെ പ്രതിഷ്ഠയും ഉണ്ട്. ക്ഷേത്രത്തിനു മുന്നിൽ ഏകദേശം ഒരേക്കർ വിസ്തൃതിയുള്ള ഒരു ക്ഷേത്രക്കുളം സ്ഥിതിചെയ്യുന്നു. മഴക്കാലത്ത് ക്രമമായി മഴപെയ്താൽ ജലം നിറഞ്ഞ് ക്ഷേത്രത്തിനു ദോഷം സംഭവിക്കാതിരിക്കാനും വരൾച്ചക്കാലത്ത് ആവശ്യമായ ജലം ലഭിക്കുന്നതിനും, കുളത്തിന്റെ വടക്കു വശത്തുനിന്നും കൈത്തോട് കിഴക്ക് കായൽ വരെ ഒരു കുഴി വെട്ടിയിട്ടുണ്ടായിരുന്നു.
കാലാവസ്ഥയിലെ വ്യതിയാനങ്ങൾക്കു മുൻപിൽ, ക്ഷേത്ര നിർമ്മാണത്തിൽ പൂർവികരുടെ ദീർഘദർശനം ഇവിടെ പ്രതിഫലിക്കുന്നു.കുംഭ മാസത്തിലെ ഉത്രട്ടാതി നാളിൽ കൊടിയേറി തിരുവാതിര ആറാട്ടോടുകൂടിയുള്ള ക്ഷേത്ര ഉത്സവം ആഘോഷിക്കപ്പെട്ടിരുന്നു. പ്രധാനമായും ഏഴു ദിവസങ്ങളിലായിരുന്നു ഉത്സവത്തിന്റെ ആഘോഷങ്ങൾ നടത്തിയത്.
