Sree Andalurkavu is an ancient, renowned, and culturally significant temple located in Andalur, within Dharmadam village of Kannur district, Kerala.
It is a prominent Urayima temple of the Thiyya community and holds a special place among the Abhimana Kshetrams of Vaishnavite tradition. Dedicated to Lord Rama, the temple’s main annual festival takes place in mid-February, during the first week of the Malayalam month of Kumbham.
The name “Andalurkavu” is believed to be derived from “Andar-villoor-kavu,” meaning the sacred grove where divine weapons are kept. The surrounding places like Melur, Palayad, and Dharmadam also have unique etymological histories tied to them.
The most important festival here is Thira, during which the Yuddha Kanda (war chapter) of the Ramayana is dramatically visualized and performed — a rare cultural expression. The principal deities worshipped are Lord Rama (as Daivathaar), Lakshmana (as Angakkaran), and Hanuman (as Bappuran).
A distinctive feature of the temple is its two sacred precincts: Mele Kavu (upper temple) and Thazhe Kavu (lower temple).
Thazhe Kavu is a revered sacred grove that is home to several rare plant species typical of Myristica swamps, including the endangered and endemic Syzygium travancoricum. However, much of this unique flora has declined due to poor regeneration and disturbances from human and cattle activity in the densely populated area.
Annual festival at Andalurkavu is a powerful celebration of spiritual and communal harmony. It draws the entire village into a shared experience of devotion and cultural pride, as ancient rituals and mythologies seamlessly blend with daily life. The week-long festival features over ten Theyyam performances, with Daivathaar being the most significant. Devotees believe Daivathaar serves as a divine medium of Lord Rama, embodying his blessings and presence during the festivities.
അണ്ടല്ലൂർക്കാവ് ക്ഷേത്രം
കേരളത്തിലെ കണ്ണൂർ ജില്ലയിലെ തലശ്ശേരി താലൂക്കിലെ ധർമ്മടം പഞ്ചായത്തിലെ ഒരു പ്രശസ്തമായ ഹൈന്ദവ ആരാധനാലയമാണ് അണ്ടല്ലൂർ കാവ്. ഈ കാവ് തിയ്യ സമുദായത്തിന്റെ പാരമ്പര്യമായ ഊരായ്മയിൽ ഉൾപ്പെടുന്നതാണ്. പ്രകൃതിയും സംസ്കാരവും ഇടയിലായി നിലകൊള്ളുന്ന വിശുദ്ധവനങ്ങളായി കാവുകൾ അറിയപ്പെടുന്നു. ഇവയെ ജൈവവൈവിധ്യത്തിന്റെ നാടൻ മാതൃകകളായും നിത്യഹരിതവനങ്ങളുടെ അവശിഷ്ടങ്ങളായും കണക്കാക്കുന്നു.
അണ്ടല്ലൂർ കാവിന്റെ പ്രധാന ആകർഷണമാകുന്നത് ഇവിടെയുള്ള കാടുകളാണ്. രണ്ടായിരം വർഷത്തിലധികം പഴക്കമുള്ള വൃക്ഷങ്ങളുള്ള ഈ വനഭാഗം ആധികാരികമായ പ്രകൃതി സമ്പത്തിന്റെയും ആധ്യാത്മികയുടെയും കേന്ദ്രമാണ്. അണ്ടല്ലൂർ കാവിൽ മേലെ കാവ്, താഴെ കാവ് എന്നിങ്ങനെ രണ്ട് പ്രധാന ദേവസ്ഥലങ്ങളുണ്ട്.
ഇവയിൽ താഴെ കാവ് സമ്പന്നമായ കാടുകളാൽ നിറഞ്ഞതും ജീവവൈവിധ്യത്തിന് അഭയസ്ഥലവുമായ പ്രദേശമാണ്. അണ്ടല്ലൂർ കാവിൽ പതിവായി നിരവധി തെയ്യങ്ങൾ കെട്ടിയാടുന്നു. ഇവിടെ പ്രതിഷ്ഠിച്ചിരിക്കുന്ന ദേവതകൾ ശ്രീരാമൻ, ലക്ഷ്മണൻ, ഹനുമാൻ, സീത എന്നീ രാമായണ കഥാപാത്രങ്ങളാണ്. ഇവിടത്തെ ദേവതാസങ്കൽപ്പങ്ങൾ രാമായണത്തിൻറെ സുന്ദരകാണ്ഡം, യുദ്ധകാണ്ഡം എന്നിവയെ ആധാരമാക്കിയുള്ളവയാണ്.
ഇതിന്റെ ഉത്സവാഘോഷങ്ങൾ മഹത്തായ ആധ്യാത്മികമായ ദൃശ്യവിസ്മയങ്ങളാണ്. തെയ്യങ്ങളുടെ മേധാവിയായ ദൈവത്താർ തെയ്യത്തെ രാമന്റെ പ്രതിനിധിയായി ഭക്തർ കണ്ടുവരുന്നു.
അണ്ടല്ലൂർ കാവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട് ഒരു പ്രസിദ്ധമായ ഐതിഹ്യമുണ്ട്. തച്ചോളി ഒതേനൻ എന്ന പ്രശസ്ത കലരിപ്പയറ്റ് യോദ്ധാവ് ഒരു തവണ ഈ തിയ്യരുടെ ആധിപത്യമുള്ള കാവിൽ പ്രശ്‌നങ്ങൾ സൃഷ്ടിക്കുകയുണ്ടായി. അതിന് ശേഷം തിയ്യന്മാർ ഒതേനനെ ശിക്ഷിക്കുകയും, പരാജയപ്പെടിച്ച് പാലത്തിലൂടെ നാട്ടു വിട്ടുവിടുകയും ചെയ്തതായാണ് ആ കാവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട് പറയുന്ന കഥ. അറബിക്കടലോട് ചേർന്ന് നിലകൊള്ളുന്ന ധർമ്മടം ഗ്രാമത്തിന്റെ മൂന്ന് വശങ്ങളിലും പുഴകൾ പരസ്പരബന്ധിതമായി ഒഴുകുന്നു. ഈ പ്രദേശത്തിന്റെ തെക്കേ അറ്റത്ത് സ്ഥിതിചെയ്യുന്ന ധർമ്മടം ദേശം മറ്റു ഭാഗങ്ങളേക്കാൾ ഉയർന്ന ഭൂതലമാണ്. താഴ്ന്ന നിലങ്ങളിലും താണനിലങ്ങളിലും പ്രധാനമായും പാലയാട്, അണ്ടലൂർ എന്നീ പ്രദേശങ്ങളാണ് ഉൾപ്പെടുന്നത്.
മേലൂർ ദേശത്തിന്റെ ചില ഭാഗങ്ങളും ഈതരം താഴ്ന്ന നിലങ്ങളിലാണ്. വയലുകളും പച്ചപ്പും നിറഞ്ഞ ഈ പ്രദേശങ്ങൾ കാർഷികപ്രാധാന്യമുള്ളവയാണ്. ഇവിടത്തെ തിറ ഉത്സവം ഏഴുദിവസം നീണ്ടുനിൽക്കുന്ന മഹത്തായ ആചാരപരമായ ആഘോഷമാണിത്. മലയാളമാസം കുംഭം ഒന്നാം തീയതിയിൽ നടക്കുന്ന കാവിൽകയറൽ, രണ്ടാം തീയതിയിലെ ചക്കകൊത്തൽ എന്നിവയോടെ അണ്ടലൂർ കാവിൽ തിറോത്സവത്തിന് തുടക്കം കുറിക്കുന്നു. മൂന്നാം തീയതിയിൽ മേലൂർ ദേശത്തുനിന്നുള്ള കുടവരവാണ് പ്രധാന ആകർഷണം. നാലാം തീയതി മുതൽ തെയ്യക്കോലങ്ങൾ കെട്ടിയാടി ചടങ്ങുകൾ നിഗൂഢവും ആകർഷകവുമാകുന്നു.
നാലാം തീയതി സന്ധ്യയോടെ, പ്രധാന ദൈവതാ മുഖമായ ദൈവത്താർ തെയ്യം, അണിയറയിൽനിന്ന് മുഖത്തെഴുത്തും ആകർഷകമായ ചമയങ്ങളോടും കൂടി എഴുന്നള്ളുന്നു. പടിഞ്ഞാറേത്തറയിൽ പീഠത്തിൽ ഇരുന്നു പൊന്മുടി ചാർത്ത് ക്ഷേമാഭിഷേകം നടത്തപ്പെടുന്നു – ഇത് ശ്രീരാമ പട്ടാഭിഷേകത്തിന്റെ ആധികാരിക രൂപമാണ് എന്ന് വിശ്വാസം. ശേഷം ദൈവത്താർ അങ്കക്കാരനും ബപ്പൂരനുമായുള്ള കൂട്ടായ്മയോടെ വില്ലുകാരുടെ അകമ്പടിയോടെ കാവിനെ വലംവയ്ക്കുന്നു. ഈ പ്രദക്ഷിണച്ചടങ്ങ് "മെയ്യാലം കൂടുക" എന്നാണു നാട്ടിൽ അറിയപ്പെടുന്നത്.
വ്രതമെടുത്ത ആൺകുട്ടികളും പുരുഷന്മാരും (കാരണവന്മാർ) കുളുത്താറ്റുക എന്ന ചടങ്ങ് അനുസരിച്ച് ഇതിൽ പങ്കാളികളാകുന്നു. ഇവരെ വാനരപ്പടയെന്നാണ് സംസ്കാരം.
മൂന്ന് പ്രദക്ഷിണങ്ങൾ പൂർത്തിയാക്കിയ ശേഷം ദൈവത്താർ അങ്കക്കാരനെയും ബപ്പൂരനെയും കൂട്ടിക്കൊണ്ടു കൊട്ടിലിലേക്ക് എഴുന്നള്ളുന്നു. അവിടെ മണിക്കിണറിൽ മുഖദർശനം നടത്തിയ ശേഷം, മൂന്നു തെയ്യങ്ങളും താഴേക്കാവിലേക്ക് നീങ്ങുന്നു. ഇത് സീതയെ വീണ്ടെടുക്കാനായി ലങ്കയിലേക്കുള്ള ശ്രീരാമന്റെ യാത്രയുടെ ആലേഖനമായി കണക്കാക്കുന്നു. അതിനുശേഷം, അതിരാളൻ തെയ്യവും സീതയും മക്കളും പ്രതിനിധീകരിക്കുന്ന രണ്ടുമക്കളുമാണ് പുറപ്പെടുന്നത്.
അതിനുപിന്നാലെ തൂവക്കാരി, മലക്കാരി, വേട്ടയ്ക്കൊരുമകൻ, പൊൻമകൻ, പുതുച്ചേകവൻ, നാക്കണ്ഠൻ (നാഗകണ്ഠൻ), നാപ്പോതി (നാഗഭഗവതി), ചെറിയ ബപ്പൂരൻ എന്നീ തെയ്യങ്ങൾ കടന്ന് വരുന്നു. ഇവരിൽ ചിലർ കലാശം ചവിട്ടുന്നതാണ് മുഖ്യ ആകർഷണമായി കണക്കാക്കുന്നത്. മുടിയും കിരീടങ്ങളും മാറി മാറി ധരിച്ചു തേജസ്സോടെ ഇവർ അവതരിക്കുന്നു.
ഉച്ചയ്ക്ക് മുമ്പായി നടക്കുന്ന ഏറ്റവും സസന്ധർഭമായ ഭാഗമാണ് ഇളങ്കരുവൻ (ബാലി) ഉം പൂതാടി (സുഗ്രീവൻ) ഉം തമ്മിലുള്ള യുദ്ധം – ഇതിന് തുടക്കമാകുന്നത് രാവിലെ ഇറങ്ങുന്ന ചെറിയ ബപ്പൂരൻ മദ്ധ്യസ്ഥനാകുന്നത് വഴിയാണ്.
ഈ ബപ്പൂരന്റെ ശിരോമകുടം വ്യത്യസ്തത പുലർത്തുന്നതാണ്. ബപ്പൂരൻ ഇടപെടുന്നതോടെ യുദ്ധം അവസാനിച്ച് ശാന്തതയും ഐക്യവും ഉണ്ടാകുന്നു.
നാലാം തീയതിയിൽ ആരംഭിക്കുന്ന ഈ ചടങ്ങുകൾ ഏഴാം തീയതി വരെയും തുടരുമെന്നും അതേ തീവ്രതയും ആചാരപരതയുമാണ് ഓരോ ദിവസവും നിലനില്പിക്കുന്നത്. താഴേക്കാവ് ആണ് അണ്ടലൂർ കാവിന്റെ ഏറ്റവും മനോഹരവും ദൈവികമായതുമായ ഭാഗങ്ങളിലൊന്ന്.
നിറഞ്ഞ മരങ്ങൾ, പച്ചവള്ളികൾ, കുറ്റിക്കാടുകൾ എന്നിവയാൽ ആച്ഛാദിതമായ ഈ പ്രദേശം ചില തറകളോട് ചേർന്ന നിലയിൽ കാണപ്പെടുന്നു. പ്രകൃതിയുടെ സമൃദ്ധമായ ഈ ഭാവം രാമായണത്തിലെ അശോകവനത്തോട് (രാവണന്റെ വാസസ്ഥലമായ ലങ്കയിലെ ഒരു ഭാഗം) ഉപമിക്കപ്പെടുന്നു. ഇതിന്റെ ആധികാരികതയും ആധ്യാത്മികതയും അണ്ടലൂർ തിറച്ചടങ്ങുകൾ കൂടുതൽ ഗൗരവത്തോടെ മുന്നോട്ടുകൊണ്ടുപോകുന്നു.
തെയ്യകലയുടെ ഭാഗമായി അങ്കക്കാരൻ തെയ്യത്തിന്റെ ആട്ടം (നൃത്തം) അരങ്ങേറുന്നത് താഴേക്കാവിലാണ്. ഈ ആട്ടം അസാധാരണമായ ഭാവപ്രകടനങ്ങളിലൂടെയും ആന്തരിക തീവ്രതയിലൂടെയും ശ്രദ്ധേയമാകുന്നു.
താഴേക്കാവ് അപൂർവ സസ്യസമ്പത്തിനാൽ സമൃദ്ധമാണ്. വംശനാശഭീഷണി നേരിടുന്ന ഒരിനം ചെടിയായ കുളവെട്ടിയും ഇവിടെ കണ്ടതായി രേഖകളിലുണ്ട്. ഇതിൽനിന്നും വ്യക്തമാകുന്നത് ഈ കാവ് ജൈവവൈവിധ്യത്തിന്റെയും പരിസ്ഥിതി സംരക്ഷണത്തിന്റെയും ഉറവിടമാണ് എന്നതാണ്.
ഹിന്ദു ദേവതാസങ്കൽപ്പങ്ങളായ ശ്രീരാമൻ, ഹനുമാൻ, ലക്ഷ്മണൻ എന്നിവരുടെ സാന്നിധ്യമാണ് ഇവിടെ അനുഭവപ്പെടുന്നതെന്ന വിശ്വാസമുണ്ട്. 'ദൈവത്താർ' എന്ന പേരിലാണ് ശ്രീരാമൻ ആരാധിക്കപ്പെടുന്നത്.
ലക്ഷ്മണൻ 'അങ്കക്കാരൻ' എന്ന പേരിലുമാണ് തെയ്യമായി പ്രതിനിധീകരിക്കപ്പെടുന്നത്, ഹനുമാനെ 'ബപ്പൂരൻ' എന്ന പേരിൽക്കാണുന്നു. തെയ്യങ്ങളുടെ ഈ ദൈവത്വ രൂപീകരണം തിറ ഉത്സവങ്ങളിൽ വ്യക്തമായി പ്രകടമാകുന്നു.
ഇതിനൊപ്പം ബാലിയും സുഗ്രീവനും എന്നിവരുടെ തെയ്യങ്ങൾ തിറകാലത്ത് ആട്ടികാട്ടപ്പെടുന്നു. രാമായണത്തിലെ കഥാപാത്രങ്ങൾ ഇവിടെ തെയ്യരൂപത്തിൽ അവതരിപ്പിക്കപ്പെടുന്നത്, അണ്ടലൂർ കാവിന്റെ തിറോത്സവങ്ങളെ രാമായണത്തിന്റെ താളംകൊണ്ടുള്ള ആത്മീയ സഞ്ചാരമാക്കുന്നു. 2018-ൽ സംസ്ഥാന സർക്കാരിൻറെ സഹായത്തോടെയാണ് അണ്ടലൂർക്കാവിന്റെ മഹത്വവും തെയ്യകലയുടെ തനിമയും ഭാവിപ്രീതിയോടെ സംരക്ഷിക്കുന്നതിനായി ഒരു തെയ്യം അനുഷ്ഠാന-വ്യാഖ്യാന കേന്ദ്രം ആരംഭിച്ചത്.
പരമ്പരാഗത വാസ്തുശിൽപ്പ ശൈലിയിൽ നിർമ്മിച്ചിരിക്കുന്ന ഈ കേന്ദ്രം തെയ്യങ്ങളുടെ ഉള്ളടക്കവും ഭാവങ്ങളും, ആചാരങ്ങളും വിശദമായി പരിചയപ്പെടാനൊരു വാതായനമാണ്. തീർഥാടകർക്കും വിനോദസഞ്ചാരികൾക്കും തെയ്യങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള സമഗ്രമായ വിവരങ്ങൾ ഇവിടെ ലഭ്യമാകുന്നു.
Address:
Near Andalur Kaav,
Palayad,
Kerala 670661
