Kalarivathukkal Bhagavathy Temple, a renowned Bhadrakali shrine located near the Valapattanam River, is the ancestral temple of the Chirakkal Royal Family.
The presiding deity, Kalarivathukkal Bhagavathy, is a fierce form of Goddess Bhadrakali. She is revered as the divine mother of the ancient martial art form, Kalarippayattu—hence the name “Kalarivathukkal,” which is derived from the term "Kalari Vaatilkal," meaning the entrance to the Kalari (traditional training ground).
This sacred temple is administered by the Malabar Devaswom Board and is categorized as an ‘A’ class temple under its jurisdiction.
Kalarivathukkal Bhagavathy Temple is also one of the three principal Devi temples associated with the former Chirakkal Kingdom, the other two being the Cherukunnu Annapoorneshwari Temple and the Tiruvarkadu Bhagavathy Temple (Madayi Kavu). According to legend, the goddess Annapoorneshwari traveled from Kashi to Chirakkal by boat, accompanied by Kalarivathukkal Amma and Madayikkavilamma—her companions—to visit the nearby Krishna temple, and none of them returned to Kashi, choosing instead to reside in the region.
Historically, the Kolathiris shifted their capital from Ezhimala to Chirakkal on the banks of the Valapattanam River and came to be known as the Chirakkal Rajas. They were originally the Mooshika kings, one of the two oldest and most illustrious Velir lineages in South India, alongside the Ay dynasty of Thiruvananthapuram. Both dynasties maintained strong ties through marriage alliances with the Cheras, Pandyas, Cholas, and Pallavas across centuries. The Mooshika kings later came to be known as Kolathirippads. Since the 11th century, there have been mutual adoptions between the Kolathiri and Travancore royal families—a tradition that continues to this day.
The temple, originally under the ownership of Vadakke Illam, was later acquired by the Chirakkal Kovilakam, further cementing its royal and spiritual significance in the region. The temple is constructed in the traditional Kerala architectural style and follows the Rurujith Vidhanam, a ritualistic framework of the Kaula Shakteya Sampradaya. Within the temple complex, there are four sanctums housing the deities: Shiva, Sapta Mathrukkal, Ganapathy, Veerabhadra, and Kshetrapalakan (Bhairava). The main deity, Goddess Bhadrakali, faces west. Lord Shiva's shrine faces east, the Sapta Mathrukkal shrine (Maathrushaala) faces north, and the shrine of Kshetrapalakan (Bhairava) also faces east.
Maathrushaala contains the idols of the seven mother goddesses—Brahmani, Vaishnavi, Shankari, Kaumari, Varahi, Chamundi, and Indrani—alongside Veerabhadra and Ganapathi. A significant ritual observed daily is the ceremonial movement of the Sacred Sword, which is brought from the sanctum to the Mandapam next to the Maathrushaala every morning and returned in the evening after rituals.
The main idol of the temple is made of Kadu Sarkara Yogam (a traditional herbal composite), and due to its delicate nature, an Archana Bimbam (a secondary idol) is used for daily rituals and ablutions.
The temple remains open throughout the year, with three primary daily poojas: Usha Pooja (morning), Pantheeradi Pooja (midday), and Shakti Pooja (evening). Theyyam is a religious and ritualistic art form performed in temples and Kavus across North Malabar, with the shrine of Kalarivathukkal Bhagavathy being the family deity of the Kolathiri Royal family. It is here that the final Theyyam of the year is conducted, marking the end of the Theyyam period. One of the main attractions of the Theyyam at Kalarivathukkal is the massive Thirumudi (headgear) worn by Kalarivathukkal Amma during the performance.
The shrine observes two major festivals. The Pooram festival, held between March and April, lasts for 9 days, beginning on the Karthika nakshatra and concluding on the Uthram nakshatra in the Malayalam month of Meenam. On the 7th day, the idol is taken to Shri Siveshwaram Temple, on the 8th to Kadalai Shri Krishna Temple, and on the 9th day, it is returned with a spectacular fireworks display.
The festival begins with a Kalarippayattu performance, followed by traditional musical and art forms such as Thayambaka and Poorakkali.
In June, another festival, Kalasham, marks the conclusion of the Theyyam period for the year. Other notable festivals celebrated at the shrine include Navaratri, Shivarathri, Vishuvilakku, Perum Kaliyattam (in the 10th Idavam), and Niraputhari in Karkkidakam.
കളരിവാതുക്കൽ ഭഗവതി ക്ഷേത്രം
ചിറക്കൽ രാജകുടുംബത്തിന്റെ കുടുംബക്ഷേത്രമായാണ് വളപട്ടണം പുഴക്ക് സമീപം സ്ഥിതിചെയ്യുന്ന കളരിവാതുക്കൽ ഭഗവതി ക്ഷേത്രം അറിയപ്പെടുന്നത്. ഭദ്രകാളിയുടെ ഉഗ്രരൂപം ആണ് ശ്രീകോവിലിലെ പ്രതിഷ്ഠ. പ്രാചീന ആയോധനകലയായ കളരിപ്പയറ്റിന്റെ മാതാവായി കളരിവാതുക്കൽ ഭഗവതിയെ കണക്കാക്കുന്നു. മലബാർ ദേവസ്വം ബോർഡിന്റെ നിയന്ത്രണത്തിലുള്ള ഈ ക്ഷേത്രം ബോർഡിന്റെ എ കാറ്റഗറിയിലുള്ളതായാണ് തരംതിരിക്കപ്പെടുന്നത്. "കളരി വാതിൽക്കൽ" എന്ന പദത്തിൽ നിന്നാണ് കളരിവാതുക്കൽ എന്ന പേര് ഉണ്ടായത്. പഴയ ചിറക്കൽ സാമ്രാജ്യത്തിലെ ദേവീക്ഷേത്ര ത്രയങ്ങളിൽ ഒന്നായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു ഈ പുണ്യക്ഷേത്രം.
മറ്റേതാണ്ട് രണ്ട് ക്ഷേത്രങ്ങൾയാണ് ചെറുകുന്ന് അന്നപൂർണേശ്വരി ക്ഷേത്രവും തിരുവാർക്കാട് ഭഗവതി ക്ഷേത്രവുമായ മാടായിക്കാവ്. പുരാണപ്രകാരം, അന്നപൂർണേശ്വരി ദേവിയും അവരുടെ ഇണകളായ കളരിവാതുക്കലമ്മയും മാടായിക്കാവിലമ്മയും കാശിയിൽ നിന്ന് വള്ളത്തിൽ കയറി ചിറക്കലിലെത്തിയതാണെന്നും അവർ ശ്രീകൃഷ്ണക്ഷേത്രത്തെ ദർശിക്കാൻ വന്നതായും പറയുന്നു. തുടർന്ന് അവർ ചിറക്കലിൽ തന്നെ താമസിച്ചു, തിരിച്ചുപോയില്ലെന്നാണ് കഥ.
ക്ഷേത്രം പരമ്പരാഗത കേരളീയ വാസ്തുവിദ്യാ ശൈലിയിലാണ് നിർമ്മിച്ചിരിക്കുന്നത്. ക്ഷേത്ര രൂപകല്പന രുരുജിത്ത് വിധാനത്തിലാണ് (കൗള ശാക്തേയ സമ്പ്രദായം), നാലു ശ്രീകോവിലുകളിലായി ശിവൻ, സപ്തമാതൃക്കൾ, ഗണപതി, വീരഭദ്രൻ, ക്ഷേത്രപാലകൻ (ഭൈരവൻ) തുടങ്ങിയ പ്രതിഷ്ഠകളാണ് ഉള്ളത്.
പ്രധാന ദേവി പ്രതിഷ്ഠ പടിഞ്ഞാറേക്ക് ദർശനമാണ്. ശിവക്ഷേത്രം കിഴക്കോട്ട്, സപ്തമാതൃക്കകളുടെ മാതൃശാല വടക്കോട്ട്, ക്ഷേത്രപാലകനായ ഭൈരവൻറെ ശ്രീകോവിൽ കിഴക്കോട്ടാണ് ദർശനം.
മാതൃശാലയിൽ ബ്രാഹ്മണി, വൈഷ്ണവി, ശങ്കരി, കൗമാരി, വരാഹി, ചാമുണ്ഡി, ഇന്ദ്രാണി എന്നീ സപ്തമാതൃക്കകളോടൊപ്പം വീരഭദ്രനും ഗണപതിയും പ്രതിഷ്ഠിച്ചിരിക്കുന്നു. ഓരോ ദിവസവും രാവിലെ ചടങ്ങുകൾക്ക് ശേഷം വിശുദ്ധ വാൾ മാതൃശാലയോട് ചേർന്നുള്ള മണ്ഡപത്തിലേക്ക് കൊണ്ടുപോകുകയും വൈകുന്നേരം ചടങ്ങുകൾക്ക് ശേഷം തിരികെ കൊണ്ടുവരികയും ചെയ്യുന്നു.
പ്രധാന ദേവിയുടെ വിഗ്രഹം കടുശർക്കരയോഗത്തിൽ നിർമ്മിച്ചതിനാൽ ആചാരങ്ങൾക്കും അഭിഷേകാദികൾക്കുമായി ദേവിയുടെ അർച്ചന ബിംബം ഉപയോഗിക്കുന്നു. ക്ഷേത്രം വർഷം മുഴുവനും തുറന്നിരിക്കും. രാവിലെ ഉഷപൂജ, ഉച്ചയ്ക്ക് പന്തീരടി പൂജ, വൈകുന്നേരം ശക്തിപൂജ എന്നിവ നടത്തപ്പെടുന്നു. വടക്കേ മലബാറിലെ ക്ഷേത്രങ്ങളിലും കാവുകളിലും നടത്തപ്പെടുന്ന ആചാരപരമായ മതകലാരൂപമാണ് തെയ്യം. കോലത്തിരിയുടെ കുടുംബദേവിയായ കളരിവാതുക്കൽ ഭഗവതിയുടെ ശ്രീകോവിലിൽ, ഒരു വർഷത്തെ തെയ്യക്കാലം ആരംഭിക്കുന്ന അവസാനത്തെ തെയ്യം നടക്കുന്നതാണ് ശ്രദ്ധേയമായത്.
അമ്മയുടെ തെയ്യത്തിന് വലിയ തിരുമുടിയാണ് പ്രധാന ആകർഷണം. ക്ഷേത്രത്തിൽ രണ്ട് പ്രധാന ഉത്സവങ്ങളുണ്ട്: ആദ്യത്തേത് മാർച്ച്-ഏപ്രിൽ മാസങ്ങളിലായി നടക്കുന്ന 9 ദിവസത്തെ പൂരം ഉത്സവം, ഇത് മീന മാസത്തിലെ കാർത്തിക നക്ഷത്രത്തിൽ ആരംഭിച്ച് ഉത്രം നക്ഷത്രത്തിൽ അവസാനിക്കുന്നു. ഏഴാം ദിവസം ദേവിയെ ശ്രീ ശിവേശ്വരം ക്ഷേത്രത്തിലേക്ക്, എട്ടാം ദിവസം കടലായി ശ്രീകൃഷ്ണ ക്ഷേത്രത്തിലേക്ക് കൊണ്ടുപോകുകയും ഒൻപതാം ദിവസം വെടിക്കെട്ടോടെ തിരികെ കൊണ്ടുവരുകയും ചെയ്യുന്നു.
ഉത്സവം കളരിപയറ്റ് പ്രകടനത്തോടെ ആരംഭിക്കുകയും തായമ്പക, പൂരക്കളി പോലുള്ള കലാപരിപാടികൾ നടക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. ജൂൺ മാസത്തിൽ നടക്കുന്ന കലശം ഉത്സവം തെയ്യക്കാലത്തിന് അന്ത്യം കുറിക്കുന്നതാണ്. നവരാത്രി, ശിവരാത്രി, വിഷുവിളക്ക്, പത്താം ഇടവത്തിലെ പെരും കളിയാട്ടം, കർക്കിടകത്തിലെ നിറപുത്തരി എന്നിവയും പ്രധാന ആഘോഷങ്ങളാണ്.
Address:
Valapattanam,
Kannur, Kerala 670010
