Thaineri Sree Vellarangara Bhagavathi Temple Payyanur Kannur

The temple is dedicated to Goddess Bhagavathi and is deeply rooted in legend and local history. It is believed that the original sacred site (Arooda Sthanam) of this ancient temple was a laterite stone structure known as Kusham, located near the Madayi Thiruvarkkattu Bhagavathi Temple. The artisan community that traditionally crafted temple ornaments, including those for Madayi Kavu, once resided at this site. These artisans followed strict rituals tied to their ancestral vocations and maintained a family shrine for worship.

During Tipu Sultan’s invasion, the temple was said to be destroyed. The deity and sacred tools were reportedly abandoned in a temple well. Following this devastation, the artisan community migrated to Thayineri desham, where they continued their traditional practices. Over time, efforts were made to restore the temple. A Devaprashna Chinta (astrological consultation for temple matters) was conducted. During the search for the old well at the Arooda Sthanam, a stone accidentally fell into it, and water reportedly surged upward accompanied by the resonant sound of “Omkara”—a phenomenon believed to be divine in nature. Devaprashna confirmed the presence of the goddess in the well, the same deity once worshipped at Madayi Kavu.

From this incident, the name Vellarangara Bhagavathi was derived, meaning “the water that rose to the surface” (Vellam Karayolam Uyarunna). A new temple was thus constructed at Thayineri, incorporating all the deities worshipped at the original Arooda Sthanam. Rituals and traditions have been faithfully continued over the generations. In the recently renovated temple, Madayi Kavilamma Sri Vellarangara Bhagavathi, the vanquisher of Darikasura, occupies the left Palliyara (sanctum) along with other significant deities including the Pancha Shilpis, Bai (son of Aruna and Devendra), and Puthurvadi Kannikkorumakan.

The main sanctum, facing west, houses Kali Kundor Chamundi, who is believed to have manifested from the sacred copper vessels of Kandora Thanthri, alongside Kurathi Amma, representing Goddess Parvathy. Behind this sanctum resides Puthiya Bhagavathi, the goddess known for dispelling disease and misfortune. Outside the temple’s southern wall is the abode of Gulikan, a fierce deity believed to have originated from Lord Shiva’s toe. There is also a Naga Sthanam (serpent shrine) situated nearby.

The temple’s annual festival, Theyyam Thira Kaliyattam, is celebrated over four days in the Malayalam month of Dhanu (from Dhanu 14 to Dhanu 2, corresponding to December 30 to January 2). Prominent Theyyams performed during the festival at Thayineri Sree Vellarangara Bhagavathi Kavu Temple include Gulikan Theyyam, Kurathi Theyyam, Ankakkulangara Bhagavathi Theyyam, Kanikkorumakan Theyyam, Vellarangara Bhagavathi Theyyam, Bali Theyyam, Raktha Chamundi Theyyam, Kundor Chamundi Theyyam, Vishnumoorthi Theyyam, and Puthiya Bhagavathi Theyyam.

തായിനേരി ശ്രീ വെള്ളരങ്ങര ഭഗവതി ക്ഷേത്രം

പയ്യന്നൂരിന്റെ ഹൃദയഭാഗത്ത്, പഴയ ബസ് സ്റ്റാൻഡിൽ നിന്ന് ഏകദേശം ഒരു കിലോമീറ്റർ ദൂരെ, ബി.കെ.എം ആശുപത്രിക്കടുത്തും ബൈപാസ് റോഡിന് സമീപവുമാണ് തായിനേരി ശ്രീ വെള്ളരങ്ങര ഭഗവതി ക്ഷേത്രം സ്ഥിതിചെയ്യുന്നത്. ഈ ക്ഷേത്രത്തിലെ പ്രധാന ആരാധനാകേന്ദ്രമായ ആരൂഢ സ്ഥാനമായി, മാടായി തിരുവാർക്കാട്ട് ഭാഗവതി ക്ഷേത്രത്തിന് സമീപമുള്ള ഒരു ചെങ്കല്ല് അടിസ്ഥാനമാക്കിയുള്ള ഘടനയെ (കുശം) പരിഗണിക്കുന്നു. മാടായിക്കാവിലെ ദേവതയുടെ ആഭരണങ്ങൾ തുടങ്ങിയ ക്ഷേത്രോപകരണങ്ങൾ നിർമ്മിച്ചിരുന്ന ശില്പവിദഗ്ധരുടെ സമൂഹം, ആചരിച്ചിരുന്ന മതപരമായ ചടങ്ങുകളെയും കുടുംബപരമ്പരാഗത തൊഴിലേടപ്പാടുകളെയും പിന്തുടർന്നുകൊണ്ട് ഈ പ്രദേശത്ത് താമസിച്ചു വരികയായിരുന്നു.

അവർക്കായി ഒരു കുടുംബക്ഷേത്രം അവിടെ നിലനിന്നിരുന്നുവെന്നും വിശ്വാസമുണ്ട്. ടിപ്പുവിന്റെ ആക്രമണസമയത്ത് ക്ഷേത്രം തകർന്നതോടെ ദേവതയും അനുബന്ധ ഉപകരണങ്ങളും ഉപേക്ഷിക്കപ്പെടുകയും ചെയ്തു. പിന്നീട്, ശില്പികളുടെ പൂർവികർ തായിനേരി ദേശത്ത് വന്നു താമസിച്ചു, തങ്ങളുടെ പാരമ്പര്യത്തെ തുടർന്നു.
വർഷങ്ങൾക്കുശേഷം ക്ഷേത്രം പുനരുജ്ജീവിപ്പിക്കാൻ ശ്രമം നടന്നപ്പോൾ ഒരു ദേവപ്രശ്നം നടന്നു. ആരൂഢ സ്ഥാനത്തുള്ള പഴയ കിണർ അന്വേഷിക്കവെ, മുകളിൽ നിന്ന് ഒരു കല്ല് കിണറ്റിലേക്ക് വീണപ്പോൾ "ഓം" എന്ന ശബ്ദത്തോടെ വെള്ളം കിണറ്റിൽ ഉയർന്ന് കവിഞ്ഞുവന്നുവെന്നാണ് പറയുന്നത്. ഇതെല്ലാം ദൈവികമായി കണക്കാക്കി ദേവപ്രശ്നം നടത്തി.

ഇതിലൂടെ മാടായിക്കാവിൽ മുൻകാലത്ത് ആരാധിച്ചിരുന്ന ദേവതയുടെ സാന്നിധ്യമാണിത് എന്നും വ്യക്തമായി. അതിനാൽ ഈ ദേവതയെ "വെള്ളം കരയോളം ഉയരുന്ന" എന്ന അർത്ഥമുള്ള "വെള്ളരങ്ങര ഭഗവതി" എന്ന പേരിൽ വിളിക്കാൻ തുടങ്ങി. ഭക്തജനങ്ങളുടെ ശ്രമഫലമായി തായിനേരിയിൽ പുതിയ ക്ഷേത്രം പണിതു. ആദിമ ആരൂഢസ്ഥാനത്തിൽ ആരാധിച്ചിരുന്ന എല്ലാ ദേവതകളെയും ഇവിടെ പ്രതിഷ്ഠിച്ച്, അനിവാര്യമായ ആചാരങ്ങൾ അനുഷ്ഠിക്കുകയും ചെയ്തു. നൂറ്റാണ്ടുകളായി ഈ ആരാധനാ രീതികൾ തുടർന്നുകൊണ്ടിരിക്കുകയാണ്.

നിത്യകന്യകയായ മുച്ചിലോട്ടു ഭഗവതിയുടെ താലികെട്ട് ചടങ്ങ് “പെരുംകളിയാട്ടം” എന്ന പേരിൽ ഭഗവതിക്ഷേത്രങ്ങളിൽ സംഘടിപ്പിക്കപ്പെടുന്നു. പതിനഞ്ചാം നൂറ്റാണ്ടിൽ രൂപംകൊണ്ട ഈ പെരുമഴവേളക്ക് 12 വർഷത്തിലൊരിക്കലാണ് അതിപ്രാധാന്യത്തോടെ നടത്തപ്പെടുന്നത്. വലിയ സാമ്പത്തികചെലവുള്ള ഈ അനുഷ്ഠാനത്തിന് മാസങ്ങൾക്ക് മുൻപേ ഒരുക്കങ്ങൾ ആരംഭിക്കേണ്ടതുണ്ട്. പെരുംകളിയാട്ടം നടത്തുന്നതിനുള്ള ആദ്യചടങ്ങാണ് "അടയാളം കൊടുക്കൽ". വിവിധ കോലങ്ങൾ അവതരിപ്പിക്കുന്ന തെയ്യങ്ങളെ ചുമതലപെടുത്തുന്ന ചടങ്ങാണിത്. തുടർന്ന് നടക്കുന്ന ഘട്ടങ്ങളിൽ ഉൾപ്പെടുന്നത്: കളിയാട്ടം, ഏൽപ്പിക്കൽ, നിലം പണി, പാലയ്ക്ക് കുറിയിടൽ, വരച്ചുവെയ്ക്കൽ, കലവറ നിറയ്ക്കൽ, പ്ലാവിന് കുറിയിടൽ, എഴുന്നെള്ളത്ത്, ദീപവും തിരിയും കൊണ്ടുവരൽ, മേലേരി കൈയേൽക്കൽ, തിരുമുടി നിവരൽ എന്നിവയാണ്. ആറ് ദിവസത്തിലേക്കും നീണ്ടുനിൽക്കുന്ന ഈ ആചാരപരമ്പര, തായിനേരി ശ്രീ വെള്ളരങ്ങര ഭഗവതി ക്ഷേത്രത്തിലെ ഭക്തിസാന്ദ്രമായ കല്യാണോത്സവം ആയി മാറുന്നു.

Address:
Bypass Road ,
Thayineri,
Payyanur, Kerala 670307