Sree Chakrapani Temple is a prominent Hindu temple dedicated to Lord Vishnu, located in Thrikaripur, Kasaragod district, Kerala, India.
According to legend, the temple was originally established by Lord Parashurama and holds great historical and spiritual significance. It is believed that Lord Vishnu is worshipped here in the fierce form of Shatru Samharamurti, the destroyer of enemies.
While the exact age of the temple remains unknown, Tamil inscriptions found on the temple walls reveal that it was rebuilt in the Malayalam era year 410 (1235 CE), on Makaram 27.
These inscriptions, carved on the sanctum walls (garbhagriha) and the inner courtyard (prakaram), are in Tamil, indicating that Tamil was once the dominant language in this region. Scholars like M.R. Raghava Warrier suggest that the presence of Sanskritized Tamil script points to the influence of the Vaishnava tradition in northern Kerala during that time. Local legend narrates that when Tipu Sultan's forces invaded and destroyed many temples across North Malabar, they were unable to harm the Chakrapani Temple. It is said that a herd of elephants miraculously appeared and drove away Tipu’s advancing army, thus protecting the temple from destruction.
Today, the Sree Chakrapani Temple stands as a testament to Kerala’s rich cultural heritage and the enduring legacy of Lord Vishnu worship in the region. The Sree Chakrapani Temple is dedicated to Lord Vishnu, who is worshipped here in the form of "Chakrapani," meaning "the one who holds the Sudarshana Chakra (discus) in his hand." According to legend, the four-armed idol of Vishnu enshrined in the temple was consecrated by Lord Parashurama himself. Alongside the main deity, Lord Ganapati, Vanashastha (Lord Ayyappa), and Goddess Durga are also worshipped as sub-deities within the temple complex.
The temple features two prominent ponds. The sacred lotus pond used for ritual baths during temple festivals spans one acre, while a large pond on the eastern side of the road measures around 90 cents. These water bodies hold deep spiritual and mythological significance.
A central legend associated with the temple is the story of Gajendra Moksha. As per the myth, a Pandya king named Indradyumna was cursed by Sage Agastya and transformed into an elephant, Gajendra. Similarly, a Gandharva named Huhu was cursed by the Devas and became a crocodile. One day, as Gajendra descended into the lotus pond to bathe, the crocodile bit his leg. In agony and desperation, the elephant plucked a lotus flower and prayed fervently to Lord Vishnu.
Moved by his devotion, Vishnu appeared riding Garuda and used his Sudarshana Chakra to slay the crocodile, thus freeing both the cursed souls. With His divine grace, both Gajendra and Huhu attained salvation. This powerful legend forms the mythological foundation of the temple.Devotees believe that just as Lord Vishnu saved Gajendra in his time of crisis, He too will come to their rescue when life’s troubles "bite like a crocodile." There is also a popular legend that Vilwamangalam Swamiyar, a revered saint closely associated with many temples in Kerala, performed intense bhajans (devotional singing) here following the advice of Lord Guruvayurappan, to attain moksha (liberation).
The temple’s sacred pond, believed to be the very site where Gajendra attained salvation, is also thought to have healing properties. Many devotees believe that taking a dip in its waters can cure skin ailments, and thus, the pond continues to draw people seeking both spiritual and physical healing.The seven-day annual festival at Sree Chakrapani Temple is celebrated with great devotion in the Malayalam month of *Makaram* (which usually falls between mid-January and mid-February). The festival begins on the day when the *Chathayam* nakshatra (star) appears in the month of Makaram and concludes on the day of *Rohini* nakshatra in the same month. This vibrant festival draws numerous devotees and features various traditional rituals, cultural events, and temple arts that honor Lord Vishnu in his divine form as Chakrapani.
ശ്രീ ചക്രപാണി മഹാക്ഷേത്രം
കേരളത്തിലെ കാസർഗോഡ് ജില്ലയിലെ തൃക്കരിപ്പൂരിൽ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന പ്രശസ്തമായ ഒരു ഹിന്ദു ക്ഷേത്രമാണ് ശ്രീ ചക്രപാണി ക്ഷേത്രം. മഹാവിഷ്ണുവാണ് ഇവിടുത്തെ പ്രധാന പ്രതിഷ്ഠ. "ചക്രപാണി" എന്നത് ചക്രം കൈയിൽ പിടിച്ചിരിക്കുന്നവൻ എന്നർത്ഥമുള്ള വിഷ്ണുവിന്റെ പേരാണ്. ഐതിഹ്യങ്ങൾ പ്രകാരം, ശ്രീമഹാവിഷ്ണുവിന്റെ നാല് കൈകളോടുകൂടിയ വിഗ്രഹം പരശുരാമൻ തന്നെയാണ് ഇവിടെ പ്രതിഷ്ഠിച്ചത്.
ഇത് ചരിത്രപരമായി ഏറെ പ്രാധാന്യമുള്ള ഒരു ക്ഷേത്രം കൂടിയാണ്. ക്ഷേത്രത്തിന്റെ കൃത്യമായ പ്രാചീനത വ്യക്തമല്ലെങ്കിലും, മലയാള വർഷം 410 (1235 CE) ൽ ക്ഷേത്രം പുനർനിർമ്മിച്ചുവെന്ന് തമിഴ് ലിഖിതങ്ങൾ വ്യക്തമാക്കുന്നു.
ക്ഷേത്രത്തിന്റെ ഗർഭഗൃഹത്തിലും പ്രാകാരത്തിലും കൊത്തിയിരിക്കുന്ന ഈ ലിഖിതങ്ങൾ തമിഴിൽ ആയതിനാൽ, അകാലത്ത് തമിഴ് ഭാഷ ആ പ്രദേശങ്ങളിൽ വ്യാപകമായി ഉപയോഗിച്ചിരുന്നതായും മനസ്സിലാക്കാം. വിശ്വാസമനുസരിച്ച്, പരശുരാമൻ തന്നെ ഈ ക്ഷേത്രത്തിൽ മഹാവിഷ്ണുവിനെ ശത്രുസംഹാരമൂർത്തിയായി പ്രതിഷ്ഠിച്ചുവെന്നാണ് പറയപ്പെടുന്നത്.
ഐതിഹ്യങ്ങൾ പ്രകാരം, ടിപ്പു സുൽത്താന്റെ സൈന്യം വടക്കേ മലബാറിലെ നിരവധി ക്ഷേത്രങ്ങൾ നശിപ്പിച്ചപ്പോൾ പോലും ശ്രീ ചക്രപാണി ക്ഷേത്രത്തെ തൊടാൻ കഴിയാതിരുന്നതിന്റെ കാരണം ദൈവിക മായയാണ്.
ക്ഷേത്രം ആക്രമിക്കാൻ വന്ന ടിപ്പുവിന്റെ സൈന്യത്തെ ആനകളുടെ ഒരു കൂട്ടം തുരത്തിയോടിച്ചുവെന്ന് വിശ്വാസമുണ്ട്.
ഈ ദൈവാലയം, അതിന്റെ പുരാതനത്വത്തിലും ഐതിഹ്യങ്ങളിലും പതിഞ്ഞ മഹത്വം കൊണ്ടും, ഇപ്പോഴും ഭക്തജനങ്ങൾക്കിടയിൽ പ്രത്യേകമായ ആത്മീക ശ്രദ്ദയും ആകർഷണവും നിലനിർത്തുന്ന ക്ഷേത്രങ്ങളിലൊന്നാണ്. ഗർഭഗൃഹത്തിൻ്റെയും പ്രകാരത്തിന്റെയും ചുവരുകളിൽ കാണപ്പെടുന്ന ലിഖിതങ്ങൾ തമിഴ് ഭാഷയിലാണ് രചിച്ചിരിക്കുന്നത്. ഇത് ഒരുകാലത്ത് ഈ പ്രദേശങ്ങളിൽ തമിഴ് പ്രധാനമായ ഭാഷയായിരുന്നുവെന്ന് വ്യക്തമാക്കുന്നു.
പ്രശസ്ത ചരിത്രകാരൻ എം.ആർ. രാഘവ വാര്യർ പറയുന്നു, ഈ ലിഖിതങ്ങളിൽ ഉപയോഗിച്ചിരിക്കുന്ന 'സംസ്കൃതവൽക്കരിച്ച' തമിഴ് ലിപി വടക്കൻ കേരളത്തിലെ വൈഷ്ണവ മതപരമായ സാന്നിധ്യത്തെ സൂചിപ്പിക്കുന്നതാണെന്ന്. ക്ഷേത്രത്തിന്റെ കൃത്യമായ പ്രാചീനത വ്യക്തമല്ലെങ്കിലും, ഇവിടെ കാണപ്പെടുന്ന ലിഖിതങ്ങളുടെ അടിസ്ഥാനത്തിൽ ക്ഷേത്രം മലയാള വർഷം 410-ൽ (1235 CE), മകരം 27-നാണ് പുനർനിർമ്മിച്ചതെന്ന് പറയപ്പെടുന്നു. ഈ ക്ഷേത്രം മഹാവിഷ്ണുവിന് സമർപ്പിച്ചിരിക്കുന്നതാണ്. "ചക്രപാണി" എന്നത് "കൈയിൽ ചക്രം പിടിച്ചിരിക്കുന്നവൻ" എന്നർത്ഥം നൽകുന്ന വിഷ്ണുവിന്റെ മറ്റൊരു നാമമാണ്. ഇവിടത്തെ പ്രധാന വിഗ്രഹമായ നാലു കൈകളോടുകൂടിയ മഹാവിഷ്ണു പ്രതിമ പരശുരാമൻ തന്നെയാണ് പ്രതിഷ്ഠിച്ചുവെന്നാണ് വിശ്വാസം.
ക്ഷേത്രത്തിലെ ഉപദേവതകളായി ഗണപതി, വനശാസ്താവ് (അയ്യപ്പൻ), ദുർഗ്ഗാദേവി എന്നിവരുണ്ട്.
ഐതിഹ്യങ്ങൾ പ്രകാരം, അഗസ്ത്യമഹർഷിയുടെ ശാപം മൂലം പാണ്ഡ്യ രാജാവ് ഇന്ദ്രദ്യുമ്നൻ 'ഗജേന്ദ്രൻ' എന്ന ആനയായി പുനർജന്മം പ്രാപിക്കുകയും, ദേവന്മാരുടെ ശാപം മൂലം ഗന്ധർവ്വൻ ഹുഹു 'മുതലയായി' മാറുകയും ചെയ്യുന്നു.
ഒരു ദിവസം ആന കുളിക്കാനായി ക്ഷേത്രത്തിലെ താമരക്കുളം (ചിര)യിലേക്ക് ഇറങ്ങുമ്പോൾ, മുതല അതിന്റെ കാലിൽ കടിക്കും. കരയിലെത്താൻ കഴിയാതെ വന്ന ആന കുളത്തിൽ നിന്ന് ഒരു താമരപ്പൂവ് എടുത്ത് ഭഗവാൻ വിഷ്ണുവിനോട് അത്യന്തം ഭക്തിയോടെ പ്രാർത്ഥിക്കുന്നു.
ആ പ്രാർത്ഥന കേട്ട വിഷ്ണു, ഗരുഡനിൽ കയറി എത്തി, തന്റെ സുദർശനചക്രം ഉപയോഗിച്ച് മുതലയുടെ തല വെട്ടി ആനയെ രക്ഷിക്കുന്നു. ഭഗവാന്റെ അനുകമ്പയാൽ ആ ആനയ്ക്കും മുതലയ്ക്കും മോക്ഷം ലഭിച്ചുവെന്നാണ് ഐതിഹ്യം.
ഈ കഥയെ ആധാരമാക്കി, ഭക്തർ വിശ്വസിക്കുന്നത് പ്രതിസന്ധികൾ ജീവതത്തിൽ മുതലയെപ്പോലെ കടിക്കുമ്പോൾ ഭഗവാൻ വിഷ്ണു രക്ഷകനായി എത്തും എന്നതാണ്. ഈ വിശ്വാസം തന്നെ ഭക്തജനങ്ങളെ ഈ ക്ഷേത്രത്തിലേക്ക് ആകർഷിക്കുന്നു. മോക്ഷം നേടുന്നതിനായി ഗുരുവായൂരപ്പൻ നൽകിയ ഉപദേശത്തെ അടിസ്ഥാനമാക്കി വില്വമംഗലം സ്വാമികൾ ഇവിടെ ഭജനനിർവഹിച്ചു എന്നതും ഈ ക്ഷേത്രവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട പ്രശസ്തമായ ഐതിഹ്യങ്ങളിലൊന്നാണ്.
ഗജേന്ദ്രൻ മോക്ഷം നേടി എന്നത് വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്ന ഈ ക്ഷേത്രക്കുളം, ഭക്തർക്ക് വിശ്വാസം നല്കുന്ന മറ്റൊരു ആസ്ഥാനമാണു. ഈ കുളത്തിൽ കുളിച്ചാൽ ത്വക്ക് (ചർമ്മ) രോഗങ്ങൾ മാറും എന്നൊരു ദീർഘകാല വിശ്വാസം ഭക്തർക്കിടയിൽ നിലനിൽക്കുന്നുണ്ട്. അതിനാൽ തന്നെ, പ്രാർത്ഥനയുടെ ഭാഗമായും രോഗമുക്തിക്ക് വേണ്ടി ആയിരക്കണക്കിന് ഭക്തർ ഈ കുളത്തിൽ കുളിക്കാനായി എത്തുന്നു.
ശ്രീ ചക്രപാണി ക്ഷേത്രത്തിലെ ഏഴു ദിവസത്തെ വാർഷിക ഉത്സവം മലയാള മാസമായ മകരത്തിൽ (സാധാരണയായി മാർച്ച് പകുതി മുതൽ ഏപ്രിൽ പകുതി വരെയുള്ള കാലയളവിൽ) വളരെ ആചാരപരമായി ആഘോഷിക്കുന്നു.
ഈ ഉത്സവം മകര മാസത്തിലെ ചതയം നക്ഷത്രം വരുന്ന ദിവസം ആരംഭിക്കുകയും, മകരത്തിലെ രോഹിണി നക്ഷത്രദിവസത്തിൽ സമാപിക്കുകയുമാണ് ചെയ്യുന്നത്.
ഈ ഉത്സവം ഭക്തജനങ്ങൾക്ക് മാത്രമല്ല, ആ പ്രദേശത്തെ സംസ്കാരപരമായ മഹത്വവും ആഘോഷവുമാണ്.
Address:
Elambachi - Thanketh Road,
Thrikaripur,
South Thrikkaripur,
Kerala 671311
