Talikotta (Taliyil) Mahadeva Temple, an ancient shrine devoted to Shiva, is situated along the banks of the Meenachil River on the Kottayam - Kumarakom Road within Kottayam District.
Keezhtali Mahadeva Temple holds significant importance within the Thekkumkur Kingdom. Folklore suggests that the sage Parashurama was responsible for the installation of the Shiva idol. This temple is included among the 108 Shiva Temples located in Kerala.
It is recognized as one of the four thali temples referenced in the 108 Shiva temple sothram. Within the temple, Lord Shiva is depicted in his most fierce form, and there are also sub-shrines dedicated to Ganapathi, Ayyappan, and Bhadrakali.
Thalikotta Mahadeva Temple is located near Uppoottikkavala in Thazhathangadi, within the Kottayam Taluk. This temple served as a significant site of worship for the former Thekkumkur Kingdom. In the 11th century, the Thekkumkur Kingdom encompassed regions such as Kottayam, Changanassery, Thiruvalla, and the highland areas including Mundakkayam and Kanjirapally.
Following Venimala, Manikandapuram, and Changanassery, the capital of Thekkumkur was established at Talikota, situated along the banks of the Meenchil River. The temple and the royal residence were safeguarded by a fort known as Thaliyilkotta, which led to the locality being named after the fort.
Subsequently, the Thekkumkur rulers relocated their royal residence to Nattassery, near Kumaranalloor, on the outskirts of Kottayam town. After the Changanassery War in 1750, Marthanda Varma's military campaigns targeted the Thalikotta fort and palace at Thaliyanthanapuram in Kottayam. Despite Thekkumkur forming alliances with Chempakassery and Vadakkumkoor to defend their territory, all were ultimately incorporated into the Travancore state.
തളിയിൽ മഹാദേവ ക്ഷേത്രം
കേരളത്തിലെ കോട്ടയം ജില്ലയിൽ താഴത്തങ്ങാടിയിൽ സ്ഥിതിചെയ്യുന്ന പുരാതന ക്ഷേത്രമാണ് തളിക്കോട്ട മഹാദേവക്ഷേത്രം. പരശുരാമൻ സ്ഥാപിച്ചുവെന്ന ഐതിഹ്യം ഉള്ള ഈ ക്ഷേത്രം, തെക്കുംകൂർ രാജാക്കന്മാരുടെ കുലദൈവമായി ആരാധിക്കപ്പെട്ടിരുന്നു. പുരാതന കേരളത്തിലെ 108 ശിവക്ഷേത്രങ്ങളിൽ ഉൾപ്പെടുന്ന നാലു തളിക്ഷേത്രങ്ങളിൽ ഒന്നാണ് ഈ മഹാദേവക്ഷേത്രം.
മീനച്ചിലാറിന്റെ തീരത്തുനിന്ന് കുറച്ച് ഉയരത്തിൽ സ്ഥിതിചെയ്യുന്ന ഈ പുരാതന മഹാദേവ ക്ഷേത്രം, തെക്കുംകൂറിൻറെ ഭരണകാലത്ത് കോട്ടകൾക്കും കൊത്തളങ്ങൾക്കും ഇടയിൽ ആയിരുന്നു. അതിനാൽ, ഇത് തളിക്കോട്ട ക്ഷേത്രം എന്ന പേരിൽ അറിയപ്പെടുന്നു. ക്ഷേത്രത്തിന്റെ വടക്കുവശത്ത് കോവിലകം, കച്ചേരി, ഠാണാവു (കാരാഗൃഹം) എന്നിവ സ്ഥിതിചെയ്യുന്നു. തളി ശിവക്ഷേത്രം തിരുവിതാംകൂർ ദേവസ്വം ബോർഡിന്റെ കീഴിലുള്ള ഒരു പ്രധാന ക്ഷേത്രമാണ്.
ചതുരാകൃതിയിലുള്ള ഈ ശ്രീകോവിൽ രണ്ട് നിലകളിൽ നിർമ്മിതമാണ്, എന്നാൽ ചെമ്പു മേഞ്ഞുപോയിരിക്കുന്നു. പുറംഭിത്തി ധാരാളം ചുവന്ന ചിത്രങ്ങളാൽ അലങ്കരിച്ചിരിക്കുന്നു, എന്നാൽ പല ചിത്രങ്ങളും ഇപ്പോൾ തിരിച്ചറിയാൻ കഴിയാത്ത വിധം മാഞ്ഞുപോയിട്ടുണ്ട്. വടക്കുവശത്ത് ഒരു ഒട്ടകത്തിന്റെ ചിത്രം കാണാം. ശിവക്ഷേത്രത്തിന്റെ ദർശനം പടിഞ്ഞാറ് ദിശയിലേക്കാണ്.
തളിക്കോട്ടയിലെ പ്രധാനമൂർത്തി പരമശിവനാണ്, ഇവിടെ അഞ്ചു പൂജകളും മൂന്നു ശീവേലികളും നിത്യേന നടത്തപ്പെടുന്നു. വിശാലമായ ക്ഷേത്രത്തിന്റെ അകത്തേക്ക് കടന്നാൽ, കരിങ്കൽപാകിയ പ്രദക്ഷിണവഴി, പടിഞ്ഞാറേ നടയിലെ ആനക്കൊട്ടിൽ, വലിപ്പമേറിയ നാലമ്പലം, വിശാലമായ ബലിക്കൽപ്പുര, ബലിക്കല്ലിന് മുന്നിൽ ഉള്ള വലിയ നിത്യവും തെളിഞ്ഞു നിൽക്കുന്ന തൂക്കുവിളക്ക് എന്നിവയെ കാണാം. നാലമ്പലത്തിനു പുറത്തു തെക്കു-കിഴക്കായി ഭഗവതി പ്രതിഷ്ഠയുണ്ട്.
മറ്റ് ശിവക്ഷേത്രങ്ങളിൽ കാണാനില്ലാത്ത ഭദ്രകാളിയുടെ ദാരുബിംബം ഇവിടെ സ്ഥാപിച്ചിരിക്കുന്നു. പടിഞ്ഞാറേ നടയിൽ വലിപ്പമേറിയ ഗോപുരം പണിതീർത്തിട്ടുണ്ട്. തളിക്കോട്ട മഹാദേവക്ഷേത്രത്തിലെ തിരുവുത്സവം മേടമാസത്തിലെ തിരുവാതിര നക്ഷത്രത്തിൽ ആറാട്ട് വരത്തക്കവണ്ണം പത്തുനാൾ ആഘോഷിക്കുന്നു.ഗണപതി, അയ്യപ്പൻ, വിഷ്ണു തുടങ്ങിയവർക്കും ഇവിടെ പ്രതിഷ്ഠകൾ ഉണ്ട്.
Address:
Thaliyil Rd,
Thazhathangady,
Kottayam, Kerala 686001
