Manakulangara Devi Temple is located about 3 kilometers east of Koyilandi in Kozhikode district. It has been a renowned temple since the time of the Zamorins (Samuthiris) of Calicut.
Manakulangara Durgadevi Temple was under the authority of the Chembakot Panikkars, who also managed the nearby Kuruvangad Shiva Temple. As evidence of the support given by the Zamorins to the Chembakot Panikkars, a ceremonial staff (Chenkol) gifted by the Zamorin is still preserved in the temple.
Manakulangara festival is celebrated on the 30th day of the Malayalam month of Makaram and the 1st of Kumbham.
In earlier times, it was a grand festival celebrated with much fervor. This festival is popularly known as the Uchal Utsavam. The term Uchal signifies the peak or zenith of the Sun’s brilliance, symbolizing the powerful energy of the deity.
Three days before the Uchal day, there is a ritual called "nanachu varakkal" (soaking and drying turmeric powder) performed in households.
On the fourth day, another ritual called "shee pothivekkal" (welcoming the presence of the Goddess) takes place in homes.
Until recent times, the festival included the presence of Komaram (oracles), with Ravunni Kurup and Vattamkandi Kunjiraman Nair being the notable oracles at the Manakulangara temple.
Interestingly, caste distinctions were not strictly observed during the Manakulangara festival. A testament to this is the Thandan community’s participation during the Cheriya Vilakku (Small Lamp Festival) day, where they carry a ceremonial thaalappoli (ritual procession with lamps and flowers).
On the Uchal day, a grand procession (ezhunnallathu) takes place in the evening from the Kuruvangad Shiva Temple, accompanied by elephants and thaalappoli, marking a majestic celebration.
മണക്കുളങ്ങര ദുർഗ്ഗാദേവി ക്ഷേത്രം
കൊയിലാണ്ടി നഗരത്തിൽ നിന്നും ഏകദേശം 3 കിലോമീറ്റർ കിഴക്കേയ്ക്ക് സ്ഥിതിചെയ്യുന്ന മഹത്വമുള്ള ക്ഷേത്രമാണ് മണക്കുളങ്ങര ദേവി ക്ഷേത്രം. സാമൂതിരിമാരുടെ കാലത്തുതന്നെ പ്രസിദ്ധിയാർജിച്ച ഈ ക്ഷേത്രം. മണക്കുളങ്ങര ദേവി ക്ഷേത്രത്തിൻ്റെയും സമീപമുള്ള കുറുവങ്ങാട് ശിവക്ഷേത്രത്തിൻ്റെയും ആധിപത്യം പഴയകാലത്ത് ചെമ്പക്കോട്ടുപണിക്കർമാർക്ക് ഉണ്ടായിരുന്നുവെന്ന് ചരിത്രം പറയുന്നു.
സാമൂതിരിമാരിൽ നിന്നു ലഭിച്ച ചെങ്കോൽ ഇന്നും ക്ഷേത്രത്തിൽ സൂക്ഷിച്ചിരിക്കുന്നു — ഇത് ഈ ബന്ധത്തിന്റെയും പ്രത്യക്ഷ സാക്ഷ്യവുമാണ്. ക്ഷേത്രത്തിലെ പ്രധാന ഉത്സവമായ മണക്കുളങ്ങര ഉത്സവം, മകരം 30നും കുംഭം 1നും ദിവസങ്ങളിലായാണ് നടന്നു വരുന്നത്. ഈ ഉത്സവം “ഉച്ചാൽ ഉത്സവം” എന്ന പേരിലാണ് കൂടുതലായി അറിയപ്പെടുന്നത്. "ഉച്ചാൽ" എന്നത് സൂര്യന്റെ പ്രതാപം ഉച്ചത്തിൽ നിൽക്കുന്ന സ്ഥിതി എന്നർത്ഥത്തിൽ ഉപയോഗിച്ചുപോവുകയാണ്.
ഉത്സവത്തിൻറെ മുന്നോടിയായി വീടുകളിൽ നനച്ചു വരക്കൽ എന്ന ആചാരം മൂന്ന് ദിവസം മുമ്പ് നടത്തപ്പെടുന്നു. നാലാം ദിവസം ശീപോതി വെക്കൽ എന്ന ചടങ്ങ് വീട്ടിൽ തന്നെ നടക്കുന്നു.
ഇതു വരെ ക്ഷേത്രത്തിൽ ഉത്സവം കോമരങ്ങളോടൊപ്പം നടന്നിരുന്നു. രാവിലെ ശ്രീകോവിലിൽ കോമരമായി സേവനം ചെയ്തിരുന്ന പ്രധാനവ്യക്തികൾ റാവുണ്ണി കുറുപ്പ്യും വട്ടാംകണ്ടി കുഞ്ഞിരാമൻ നായർയുമായിരുന്നു.
മണക്കുളങ്ങര ദേവി ക്ഷേത്രത്തിൽ ജാതിവ്യവസ്ഥ അത്ര കർശനമായിരുന്നില്ല. ഇതിനുള്ള തെളിവാണ് ചെറിയ വിളക്ക് ദിനത്തിൽ തണ്ടാൻമാർ നടത്തുന്ന താലപ്പൊലി. പാളയും പൂക്കുലയും ഉൾപ്പെടുത്തി അവർ അരിക്കിണറിൽ ചൊരിയുന്നതും ഈ താലപ്പൊലിയുടെ ഭാഗമാണ്.
ഉത്സവത്തിന്‍റെ ഏറ്റവും പ്രധാനമായ ഘടകങ്ങളിലൊന്നാണ് കുറുവങ്ങാട് ശിവക്ഷേത്രത്തിൽ നിന്ന് ആനയെ അണിയിച്ചുള്ള താലപ്പൊലി എഴുന്നള്ളത്ത്, ഉച്ചാൽ ദിവസത്തെ വൈകുന്നേരത്തിൽ ആരംഭിക്കുന്നതാണ്.
മണക്കുളങ്ങര ദേവി ക്ഷേത്രം, ഭക്തിയുടെയും ഐതിഹ്യത്തിന്റെയും പാരമ്പര്യത്തിന്റെ അതുല്യചിഹ്നമായിത്തന്നെ ഇന്നും നിലകൊള്ളുന്നു.
Address:
Kuruvangad,
Koyilandy,
Kerala 673620
