Cherpulassery Ayyappankavu Ottapalam Palakkad

Revered as the "Sabarimala of Malabar," the temple’s presiding deity is Lord Ayyappa Swamy, worshipped here in the form of Parabrahmaswarupa, facing west in the Kirata form. The temple is believed to be over a thousand years old. Along with Lord Ayyappa, the temple also enshrines other deities including Lord Paramasiva, Mahaganapati, Goddess Saraswati, the Naga deities, Navagrahas, Brahmarakshas, and Bhairava Swamy.

The temple's major festivals include the ten-day Kodiyettutsavam, which begins on the Utram day of the Malayalam month Kumbham (February–March), the Mandalakalam, observed from the first day of Vrischikam to the eleventh day of Dhanu (mid-November to late December), and Panguni Utram on the Utram day of Meenam (March–April). Saturdays, especially Muppettu Saturdays, are also considered highly auspicious. A notable ritual art form called Ayyappan Teeyattu is performed daily during the Mandala season. Cherpulassery Ayyappankavu is one of the few temples where this traditional art form is preserved and actively performed. The temple is managed by the Malabar Devaswom Board.

The site of the Cherpulassery Ayyappankavu Temple was once home to several Brahmin families, one of which was the Cherpulassery Mana—the family after which the place is named. Despite being married for many years, the Namboothiri (Brahmin head of the family) had no children. Grieved by this, he undertook a long pilgrimage to the famous Thiruvullakkavu Dharmasastha Temple in Peruvanam village, where he sat in bhajans (devotional singing) for many years. Eventually, he returned to his homeland on the eve of his own birthday.

Early that morning, as he entered the courtyard of his Illam (ancestral home), he saw a divine dagger (a symbol of Lord Ayyappa’s weapon) mysteriously standing upright. Startled and overwhelmed, he approached and touched it—at which point the dagger sank into the ground and, in its place, a divine idol of Lord Shasta (Ayyappa) rose from the earth. Overcome with emotion, the Namboothiri offered the Ada (a traditional sweet) he had prepared for the morning ritual to the deity.

Since then, Ada has become the temple’s main offering to Lord Ayyappa. Namboothiri’s devotion was rewarded with the birth of a son, Unni, who also grew up deeply devoted to Lord Ayyappa. After his father’s death, Unni continued the intense worship, even renouncing marriage. Eventually, with no heirs, the family lineage came to an end. Later, Umikunnu Nair, the caretaker of the Illam, transformed this sacred Brahmin household into a full-fledged temple.

The mullathara (central courtyard altar) became the sanctum sanctorum, and the kitchen was converted into the Thidappally (temple kitchen). Through Nair’s dedication and devotion, the Cherpulassery Ayyappankavu Temple grew into the revered shrine it is today. Cherpulassery Ayyappankavu Temple is a sacred place where rituals like Choroon, Thulabharam, and Bhajana are regularly performed, and it serves as a starting point for Sabarimala pilgrims who tie sacred knots and wear garlands here. A tall golden flagpole bearing the image of a horse, Lord Ayyappa's mount, stands in the elephant enclosure, replacing a former copper flagpole as part of the 2021 renovation.

Beyond this lies the main sacrificial stone symbolizing Shasthrasena, Shasta’s chief commander, surrounded by eight smaller bread-shaped stones representing his sub-commanders—each placed at cardinal directions in the outer sacrificial circle. To the north stands a two-storey uttupura where annadanam is offered on special occasions and daily Vidyarambham, inspired by the deity’s origin from Thiruvullakkavu Dharmasastha Temple, is performed before the installed idol of Goddess Saraswati. Nearby is a small pond and, on the northeastern side, shrines for Naga gods led by Vasuki, along with figures like Nagayakshi and Nagachamundi, where milk and turmeric are the main offerings and special pujas are held on Ayilyam days.

Uniquely, the temple also houses a Navagraha shrine arranged with the Sun at the center and other planetary deities placed according to traditional directions, with daily special pujas conducted. Cherpulassery Ayyappankavu is a prominent temple where five daily pujas and three daily prayers are performed with great devotion and discipline. The temple opens at 5 am, awakened by seven conch blasts and the resonant music of Tavil, Nadaswaram, and Kuzhithalam. The first ritual, Nirmalya Darshan, allows devotees to see the deity adorned with the previous day's ornaments, completing their Nirvritiya. This is followed by abhishekam, beginning with an oil anointing, then with vaka powder and water, and concluding with a final water abhishekam using a silver vessel. Offerings of flowers, jaggery, and kadali banana follow before the morning puja at 5:30 am.

At sunrise, ceremonies such as Ganapati Homam, Karuka Homam, and Mrityunjaya Homam are performed. The Usha Shiveli at 6:20 am symbolically shows the Lord witnessing offerings made to ancestral spirits inside and outside the temple. Pantheeradi Pooja is held at 7:20 am, followed by Ucha Pooja at 10:00 am and Ucha Shiveli at 10:30 am, with the morning rituals concluding at 11:00 am. In the evening, the temple reopens at 5 pm and performs Deepa Aradhana at sunset, where the idol is worshipped with camphor and all the temple lamps are lit. Devotees also offer camphor after the chief priest. The evening puja is conducted at 7 pm, followed by the evening meal at 7:30 pm. The day ends with the Thrippuka ceremony, held at 8 pm, where eight incense sticks are lit to symbolically put the deity to rest before closing the temple for the night.

ചെർപ്പുളശേരി അയ്യപ്പൻ കാവ്

പാലക്കാട് ജില്ലയിലെ ഒറ്റപ്പാലം താലൂക്കിലെ ചെർപ്പുളശ്ശേരി പട്ടണത്തിൽ സ്ഥിതിചെയ്യുന്ന പ്രശസ്തമായ ഒരു ഹൈന്ദവ ക്ഷേത്രമാണ് ചെർപ്പുളശ്ശേരി അയ്യപ്പൻകാവ്. “മലബാറിലെ ശബരിമല” എന്ന പേര് കൊണ്ട് അറിയപ്പെടുന്ന ഈ ക്ഷേത്രത്തിലെ പ്രധാന പ്രതിഷ്ഠ പരബ്രഹ്മസ്വരൂപിയായ അയ്യപ്പസ്വാമിയാണു്, പടിഞ്ഞാറേ ദിശയിൽ കിരാതഭാവത്തിൽ ദർശനമായി പ്രതിഷ്ഠിതനാകുന്നു. ഈ ക്ഷേത്രത്തിന് ആയിരത്തിലധികം വർഷങ്ങളായ പ്രാചീനതയുള്ളതാണെന്ന് വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്നു. ക്ഷേത്രത്തിൽ ഉപദേവതകളായി പരമശിവൻ, മഹാഗണപതി, സരസ്വതീദേവി, നാഗദൈവങ്ങൾ, നവഗ്രഹങ്ങൾ, ബ്രഹ്മരക്ഷസ്സ്, ഭൈരവസ്വാമി എന്നിവയും ക്ഷേത്രപരിസരത്ത് പ്രതിഷ്ഠിച്ചിരിക്കുന്നു.

ഇവിടെ പ്രധാനമായി ആചരിക്കപ്പെടുന്ന ഉത്സവങ്ങൾക്കിടയിൽ കുംഭമാസത്തിലെ ഉത്രം നാളിൽ കൊടിയേറ്റ് ആരംഭിച്ച് പത്തു ദിവസം നീണ്ടുനിൽക്കുന്ന കൊടിയേറ്റുത്സവം, വൃശ്ചികമാസം ഒന്നാം തീയതി മുതൽ ധനുമാസം പതിനൊന്നാം തീയതി വരെ നീണ്ടുനിൽക്കുന്ന മണ്ഡലകാലം, മീനമാസത്തിലെ ഉത്രം നാളിൽ നടക്കുന്ന പങ്കുനി ഉത്രം തുടങ്ങിയവ പ്രധാനപ്പെട്ടവയാണ്. അതോടൊപ്പം എല്ലാ ശനിയാഴ്ചകളും, പ്രത്യേകിച്ച് മുപ്പെട്ട് ശനിയാഴ്ചകളും, ഈ ക്ഷേത്രത്തിൽ വിശേഷദിനങ്ങളായി ആചരിക്കപ്പെടുന്നു. മണ്ഡലകാലത്ത് ഇവിടെ ദിവസേന അയ്യപ്പൻ തീയാട്ട് എന്ന അനുഷ്ഠാനകലാരൂപം ആചരിക്കുന്ന പതിപ്പ് വളരെ ശ്രദ്ധേയമാണ്.

അയ്യപ്പൻ തീയാട്ട് ഏറ്റവും പ്രാധാന്യത്തോടെ ആചരിക്കുന്ന ക്ഷേത്രങ്ങളിൽ ഒന്നാണ് ചെർപ്പുളശ്ശേരി അയ്യപ്പൻകാവ്. ഈ മഹാക്ഷേത്രം മലബാർ ദേവസ്വം ബോർഡിന്റെ ഭരണത്തിലാണുള്ളത്.
ഇന്ന് ചെർപ്പുളശ്ശേരി അയ്യപ്പൻകാവ് ക്ഷേത്രം സ്ഥിതിചെയ്യുന്ന ഈ പ്രദേശത്ത് മുമ്പ് നിരവധി ബ്രാഹ്മണ കുടുംബങ്ങൾ താമസിച്ചിരുന്നു. അവയിൽ ശ്രദ്ധേയമായതും പ്രദേശനാമത്തിന് തന്നെ കാരണമായതും ആയിരുന്നു ചെർപ്പുളശ്ശേരി മന. ഈ മനയിലെ നമ്പൂതിരിക്കു് വിവാഹം കഴിഞ്ഞിട്ടും വളരെക്കാലംപോലും സന്താനമുണ്ടായില്ല. ആ ദുഃഖത്തിൽ അദ്ദേഹം പെരുവനം ഗ്രാമത്തിലെ പ്രശസ്തമായ തിരുവുള്ളക്കാവ് ധർമ്മശാസ്താക്ഷേത്രത്തിൽ പോയി വർഷങ്ങളോളം ഭജനമിരുന്നു.

കാലാനന്തരത്തിൽ ഭജനം കഴിഞ്ഞ് അദ്ദേഹം നാട്ടിലേക്കു് മടങ്ങി. അദ്ദേഹം മടങ്ങിയെത്തിയത് സ്വന്തം ജന്മദിനത്തിന് മുമ്പ് ആയിരുന്നു. ആ ദിവസം രാവിലെ എഴുന്നേറ്റ് ദിവസേനയുള്ള ശുദ്ധിക്രമങ്ങൾ പൂർത്തിയാക്കിയ ശേഷം ഇല്ലത്തിൽ തിരിച്ചെത്തിയപ്പോൾ നമ്പൂതിരിക്ക് അത്ഭുതകരമായ കാഴ്ചയേകി: ഇല്ലത്തിന്റെ നടുമുറ്റത്ത് ഉയർന്നുനിൽക്കുന്ന ഒരു ചുരിക (അയ്യപ്പന്റെ ദിവ്യായുധം). അത് കണ്ട ഉടൻ നമ്പൂതിരി അടുക്കേറി ചുരികയെ തൊട്ടുമാറുമ്പോൾ അതു് അപ്പോൾതന്നെ താണുപോയി. അതിന്റെ പകരമായി സ്വയംഭുവായി ധർമ്മശാസ്താവിന്റെ പ്രതിമ മണ്ണിൽനിന്ന് ഉയർന്ന് വരുന്നതു് അദ്ദേഹം കണ്ട് അതീവഭക്തിയോടെ അവനവന്റെ നേദിയ്ക്കാനായി വീട്ടിലുണ്ടായിരുന്ന അട ശാസ്താവിന് അർപ്പിച്ചു.

ഇന്നും ഈ അദ്യനിവേദ്യമായ അട തന്നെ ശാസ്താവിന് പ്രധാനനിവേദ്യമായി തുടരുന്നു. ശാസ്താവിനെ ഭക്തിയോടെ സേവിച്ച നമ്പൂതിരിക്ക് പിന്നീട് ഒരു ബാലൻ ജനിച്ചു. ആ ബാലൻ അച്ഛനെപ്പോലെ ശാസ്താഭക്തിയിലേർപ്പെട്ട ജീവിതം നയിച്ചു. അച്ഛന്റെ അന്ത്യം കഴിഞ്ഞ ശേഷം ആ കുട്ടി വിവാഹം ചെയ്യാനുമുമപ്പുറം ശാസ്താഭജനത്തിൽ മുഴുകിയതോടെ ആ കുടുംബം ഒടുവിൽ ഇല്ലാതായി. തുടർന്ന്, ഇല്ലത്തിന്റെ കാര്യസ്ഥനായിരുന്ന ഉമിക്കുന്ന് നായർ ഈ ബ്രാഹ്മണഭവനം ഒരു ദേവാലയമായി മാറ്റിയപ്പോൾ ചെർപ്പുളശ്ശേരി അയ്യപ്പൻകാവ് ക്ഷേത്രം രൂപംകൊണ്ടു. ഇല്ലത്തിലെ നടുമുറ്റത്തെ മുല്ലത്തറ ശ്രീകോവിലായി മാറിയപ്പോൾ, അടുക്കള തിടപ്പള്ളിയായി. നായർ പരമഭക്തിയോടെ ഈ ക്ഷേത്രത്തെ വളർത്തി മഹത്വത്തിലേക്ക് നയിച്ചു.

വടക്കുഭാഗത്ത് ക്ഷേത്രത്തിന് വകയായുള്ള രണ്ടുനില ഊട്ടുപുരയിൽ വിശേഷദിവസങ്ങളിൽ അന്നദാനം നടത്തപ്പെടുന്നു, അതോടൊപ്പം നിത്യേന വിദ്യാരംഭം നടത്തുന്ന ക്ഷേത്രങ്ങളിലൊന്നായി ചെർപ്പുളശ്ശേരി അയ്യപ്പൻകാവ് പ്രശസ്തമാണ്; തിരുവുള്ളക്കാവിൽ നിന്ന് ഇവിടെക്കേയ്ക്ക് വന്ന ശാസ്താവിന്റെ പശ്ചാത്തലത്തിലാണ് ഈ പ്രാധാന്യം നിലനിൽക്കുന്നത്, കൂടാതെ ഇവിടെ സരസ്വതീദേവിയുടെ പ്രതിഷ്ഠയും ഉണ്ടാകുന്നത് വിദ്യാരംഭത്തിന് ആഘോഷപരമായി രൂപം നൽകുന്നു; ഈ ഊട്ടുപുരയ്ക്കപ്പുറം സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന ചെറിയ ക്ഷേത്രക്കുളം, വടക്കുകിഴക്കുഭാഗത്തുള്ള മേൽക്കൂരയില്ലാത്ത തറപ്രതിഷ്ഠയിൽ നാഗരാജാവായ വാസുകിയോടൊപ്പം നാഗയക്ഷി, നാഗചാമുണ്ഡി, നാഗകന്യക, ചിത്രകൂടം തുടങ്ങിയ നാഗദേവതാസങ്കല്പങ്ങൾ പ്രതിഷ്ഠിതരായി നൂറും പാലുമായുള്ള പ്രധാന വഴിപാടുകൾക്കും മാസത്തിലെ ആയില്യത്തിലും കന്നിയിലേയ്ക്കുള്ള സർപ്പബലിക്കുമാണ് പ്രധാനമായുള്ളത്; അതിനൊപ്പം, കേരളത്തിലെ അപൂർവ്വമായ നവഗ്രഹപ്രതിഷ്ഠകളിലൊന്നായ ഇവിടുത്തെ പ്രതിഷ്ഠയിൽ സൂര്യനെ നടുക്കുനിർത്തിയുള്ള വ്യൂഹത്തിൽ മറ്റ് ഗ്രഹങ്ങൾ ചുറ്റിയിട്ടുള്ളതും, ഈ നവഗ്രഹങ്ങൾക്ക് പ്രതിദിനം വിശേഷപൂജ നടക്കുന്നതും വിശേഷതയാണ്; ഇവരുടെ തെക്കോട്ടായി പ്രതിഷ്ഠിച്ചിരിക്കുന്ന ബ്രഹ്മരക്ഷസ്സിന്റെ പ്രതിഷ്ഠ — അപമൃത്യുവിലായ ബ്രാഹ്മണാത്മാക്കളെ പ്രതിനിധീകരിച്ചുള്ളതും — 2021-ലെ നവീകരണത്തിൽ ചെറിയ ശ്രീകോവിലായി പുനരുദ്ധാരിക്കപ്പെട്ടതും, ഇവിടെ പ്രധാന വഴിപാടായി പാല്പായസമായതും ശ്രദ്ധിക്കപ്പെടുന്നു. നിത്യേന അഞ്ചുപൂജകളും മൂന്നു ശിവേലികളും ഉള്‍ക്കൊള്ളുന്ന മഹാക്ഷേത്രമായ ചെര്‍പ്പുളശ്ശേരി അയ്യപ്പന്‍കാവ് ക്ഷേത്രത്തില്‍ ആഘോഷപരമായ ആചാരങ്ങളും കൃത്യമായ സമയക്രമങ്ങളുമാണ് പാലിക്കപ്പെടുന്നത്.

പുലര്‍ച്ചെ 4.30ന് ഏഴുതവണ ശംഖുവിളിയോടെയും തവില്‍, നാദസ്വരം, കുഴിത്താളം തുടങ്ങിയ വാദ്യങ്ങളുടെ അകമ്പടിയോടെയും ‘പള്ളിയുണര്‍ത്തല്‍’ നടത്തപ്പെടുന്നു. അതിനുശേഷം 5 മണിക്ക് നട തുറക്കുന്നു. ആദ്യം നടക്കുന്ന നിര്‍മ്മാല്യദര്‍ശനത്തിന് ശേഷമാണ് അഭിഷേകച്ചടങ്ങുകള്‍ — എണ്ണ, വാകപ്പൊടി, ജലം, വെള്ളിക്കലശജലം എന്നിവ ഉപയോഗിച്ച് അണിവര്‍ഭിതനായ ശാസ്താവിന് അഭിഷേകം നടത്തപ്പെടുന്നു. ആദ്യനിവേദ്യമായി മലര്‍, ശർക്കര, കദളിപ്പഴം എന്നിവ നിവേദിക്കപ്പെടുന്നു. 5.30ന് ഉഷഃപൂജയും ശേഷം സൂര്യോദയസമയത്ത് എതിരേറ്റുപൂജ, ഗണപതിഹോമം, കറുകഹോമം, മൃത്യുഞ്ചയഹോമം എന്നിവയും നടക്കുന്നു.

6.20ന് ഉഷഃശിവേലി, നാലമ്പലത്തിനകത്തും പുറത്തുമായി ഭൂതഗണങ്ങള്‍ക്കായുള്ള നിവേദ്യമായി ഈ ശിവേലി നടത്തപ്പെടുന്നു. 7.20ന് പന്തീരടിപൂജ, 10 മണിക്ക് ഉച്ചപൂജ, 10.30ന് ഉച്ചശിവേലി എന്നിവയ്ക്ക് ശേഷം 11 മണിക്ക് നട അടയ്ക്കുന്നു. വൈകീട്ട് 5 മണിക്ക് വീണ്ടും നട തുറക്കുന്നു. സൂര്യാസ്തമയ സമയത്ത് നട അടച്ച് ദീപാരാധന നടക്കുന്നു. ശ്രീകോവിലിനകത്തും പുറത്തും ദീപങ്ങള്‍ കൊളുത്തുന്ന ഈ ചടങ്ങില്‍ കര്‍പ്പൂരം ഉപയോഗിച്ച് ഭഗവാനെ ആരാധിക്കുകയും ചെയ്യും. കര്‍പ്പൂരം മൂന്നു പ്രാവശ്യം ഉഴിഞ്ഞശേഷം മേല്‍ശാന്തി നട തുറന്ന് ഭക്തരെക്കൊണ്ടും ഉഴിയ്ക്കുന്നു. 7 മണിക്ക് അത്താഴപൂജയും, 7.30ന് അത്താഴശിവേലിയും, 7.45ന് തൃപ്പുക എന്ന അഷ്ടഗന്ധം പുകച്ചുവിടുന്ന ചടങ്ങും നടക്കുന്നു. അതിനുശേഷം രാത്രി 8 മണിക്ക് നട അടച്ചാണ് പ്രതിദിന കര്‍മങ്ങള്‍ സമാപിക്കുന്നത്.

Address:
Pattambi Main Rd,
Cherplasseri,
Cherpulassery,
Kerala 679503