Udayarkunnu Bhagavathi Temple is situated about 750 m north of Mannarkkad town, on the western banks of the Kunthippuzha River, which flows down from the Silent Valley’s Sairandhri region.
Originally, the deity was installed as a wooden idol (Daru Vigraham), but in recent times it was replaced with a stone idol (Shila Vigraham). The temple is connected to the Kunnathattu Madampi lineage of the Muppil Nair family of Mannarkkad. Historical accounts say that when this family moved from Valampur near Angadippuram to Arakurussi, they brought their Kula Paradevatha, the family goddess, and installed her in the backyard of their ancestral home.
Later, a new temple was constructed, and the idol was reinstalled there. Since the temple was built at a place called Udayarkunnu, the deity came to be affectionately known as “Udayarkunnilamma.”
The temple also houses sub-deities like Ganapathy, Ayyappan, and Bhadrakali, while Lord Shiva is given a status nearly equal to the main deity, not just as a sub-deity. The main offerings are Koottu Payasam and Chathurshatham, especially during festivals.
Arakurussi Bhagavathi Temple is one of the temples in the Malabar region where the highest number of Kalampattu rituals are performed.
Beginning from the first day of the Malayalam month Karkidakam, around 200 Kalampattu offerings are conducted by devotees. Other regular rituals during Karkidakam include Aanayoottu (feeding of elephants), Maha Ganapathi Homam, Prasada Oottu (annadanam), Thalappoli during Mandalakalam, and Lakshadeepam.
The Prathishta Dinam (installation day) falls on the Revathi star of the Malayalam month Kumbham. The main annual festival, famously known as "Mannarkkad Pooram", begins on the Makiryam star of the same month. The highlight of the celebrations is the Aarattu (holy bath) of the deity, conducted twice daily for seven consecutive days following the Purappadu (procession).
ഉദയർകുന്ന് ഭഗവതി ക്ഷേത്രം
മണ്ണാർക്കാട് അരകുറുശ്ശിയിലെ ഉദയർകുന്ന് ഭഗവതി ക്ഷേത്രത്തിലെ പ്രതിഷ്ഠ, ശാന്തസ്വരൂപിണിയായ തിരുമാന്ധാംകുന്നിലമ്മ എന്ന സങ്കൽപത്തിലാണ്. മണ്ണാർക്കാട് നഗരത്തിൽ നിന്ന് ഏകദേശം മുക്കാൽ കിലോമീറ്റർ വടക്ക് കുന്തിപ്പുഴയുടെ തീരത്താണ് ക്ഷേത്രം സ്ഥിതിചെയ്യുന്നത്. ഈ പുഴ സൈലന്റ് വാലിയിലെ സൈരന്ധ്രിയിൽനിന്നാണ് ഉത്ഭവിക്കുന്നത്. ക്ഷേത്രം പടിഞ്ഞാറോട്ട് അഭിമുഖമായാണ് നിർമ്മിച്ചിരിക്കുന്നത്.
ആദ്യം ദാരുവിഗ്രഹമായിരുന്ന ദേവിയെ പിന്നീട് ശിലാവിഗ്രഹമായി മാറ്റി പുനഃപ്രതിഷ്ഠിക്കുകയും ചെയ്തു.ക്ഷേത്രം ഇപ്പോൾ നിലനിൽക്കുന്നത് മണ്ണാർക്കാട് മൂപ്പിൽ നായരുടെ കുടുംബമായ കുന്നത്താട്ട് മാടമ്പിലുമായുള്ള ബന്ധത്തിലാണ്. ഈ കുടുംബം വലമ്പൂരിൽ നിന്നെത്തി അരകുറുശ്ശിയിൽ താമസമാക്കി, തങ്ങളുടെ കുടുംബപരദേവതയായ ഭഗവതിയെ ആദ്യം തറവാടിന്റെ മച്ചിൽ പ്രതിഷ്ഠിക്കുകയും പിന്നീട് ക്ഷേത്രം പുനർനിർമ്മിക്കുകയും ചെയ്തു. ക്ഷേത്രം ഉദയർകുന്ന് എന്ന പ്രദേശത്ത് സ്ഥിതിചെയ്യുന്നതിനാലാണ് ഭഗവതിയെ 'ഉദയർകുന്നിലമ്മ' എന്ന പേരിൽ ഭക്തർ വിളിച്ചുപോന്നത്.
ക്ഷേത്രത്തിൽ ഗണപതി, അയ്യപ്പൻ, ഭദ്രകാളി എന്നീ ഉപദേവതകളും ശിവപ്രതിഷ്ഠയും ഉണ്ട്. ശിവന്‍റെ പ്രതിഷ്ഠ ഉപദേവതയെന്നതിലധികം തുല്യസ്ഥാനത്തിൽ എണീറ്റിരിക്കുന്നു. ഇവിടെ പ്രധാന വഴിപാടുകൾക്ക് കൂട്ടുപായസം, ഉത്സവകാലത്തെ ചതുർശതം എന്നിവ ഉൾപ്പെടുന്നു.
മലബാറിൽ ഏറ്റവും കൂടുതൽ കളംപാട്ട് നടക്കുന്ന ക്ഷേത്രം എന്നറിയപ്പെടുന്നതാണ് അരകുറുശ്ശി ഭഗവതി ക്ഷേത്രം. കർക്കടകമാസം ഒന്നിന് തുടങ്ങുന്ന ഈ കളംപാട്ട് കാലഘട്ടത്തിൽ ഏകദേശം 200-ഓളം കളംപാട്ടുകൾ ഭക്തർ സമർപ്പിക്കുന്നു.
ഈ സമയത്ത് ആനയൂട്ട്, മഹാഗണപതിഹോമം, പ്രസാദ ഊട്ട് എന്നിവയും, മണ്ഡലകാലത്ത് താലപ്പൊലി, ലക്ഷദീപം എന്നിവയും പതിവായി നടക്കുന്നു. ക്ഷേത്രത്തിലെ പ്രധാന ഉത്സവം 'മണ്ണാർക്കാട് പൂരം' എന്ന പേരിൽ അറിയപ്പെടുന്ന കുംഭമാസത്തിലെ രേവതി നക്ഷത്രത്തിൽ ആചരിക്കുന്ന പ്രതിഷ്ഠാദിനത്തിലാണ്. കുംഭമാസത്തിലെ മകയിരം നക്ഷത്രത്തിൽ ക്ഷേത്രത്തിൽ നിന്നും ദേവിയുടെ പുറപ്പാടും തുടർന്നുള്ള ഏഴ് ദിവസങ്ങളിൽ ദിവസേന രണ്ട് പ്രാവശ്യം ദേവിയുടെ ആറാട്ട് നടത്തപ്പെടുന്നു.
Address:
Arakurisi,
Mannarkkad,
Kerala 678582
