Sree Kallampotta Nagarukavu, (ശ്രീ കല്ലംപൊറ്റ നാഗരുകാവ്) located in Thiruvananthapuram district, is a renowned Naga temple. It is one of the most famous Naga shrines in the region, where the Naga King, Naga Kanyaka, and Vasuki are worshipped as the principal deities.
Sree Kallampotta Nagarukavu is a renowned Nagarukavu located on the hills, approximately 1.2 kilometers from Manikanteswaram in the Thiruvananthapuram district. It stands as one of the prominent Naga temples in the region. The principal deities worshipped here include the Naga King, Naga Kanyaka, and Vasuki. Pilgrims and devotees visiting the revered hills of Manikanteswaram invariably make a stop at this splendid shrine dedicated to Nagaraja.
According to legend, the practice of Naga worship in Kerala was initiated by Parasurama. After reclaiming the Kerala coastline from the sea, he intended to bestow the land upon the Brahmins. However, they expressed concerns regarding the prevalence of venomous snakes, indicating that for the area to be livable, the snake population needed to be addressed, and the saline water rendered it unsuitable for habitation. Seeking guidance from Sri Parameswaran, Parasurama resolved to appease Vasuki, the king of serpents, as advised. Pleased with his devotion, the Naga king appeared before Parasurama and requested that he accept the Nagas as the guardians of the land and worship them. Consequently, having honored Anantha and Vasuki, Parasurama revered the serpents as protectors of the earth and promised them a special sanctuary. The legend further states that the serpents alleviated the salinity of the water through their breath, rendering the area habitable.
Even today, the tradition of snake worship in locations surrounded by trees known as kavus is a distinctive aspect of Kerala's culture. Numerous serpentine snakes are commonly found near temples and ancient ancestral homes. Notable kavus and Naga temples in Kerala include Mannarashala, Pampummekkad, Vettikod temple, Attipotta Nagakanyatemple, Peralassery Subrahmanya temple, Ameda, Pathirakunnath Mana, Ananteshwaram temple, Ananthankad Nagaru temple, and Vallikavukshetra. Kavus exemplify a unique relationship between nature and humanity that transcends mere friendship and kinship.
A variety of rituals and offerings are conducted at Nagarukavu, including Mahaganapati Homam, Thattam Nivedyam, Abhishekams, Kalasha Pooja, Pushpabhishekam, Nagaroottu, Annadanam, and Pongala.
ശ്രീ കല്ലംപൊറ്റ നാഗരുകാവ്
തിരുവനന്തപുരം ജില്ലയിൽ മണികണ്ഠേശ്വരത്ത് നിന്നും 1.2 കിലോമീറ്റർ അകലെയുള്ള കുന്നിന്റെ മുകളിൽ സ്ഥിതിചെയ്യുന്ന പ്രശസ്ത നാഗരുകാവാണ് ശ്രീ കല്ലംപൊറ്റ നാഗരുകാവ്. ഇത് ജില്ലയിലെ പ്രമുഖ നാഗക്ഷേത്രങ്ങളിൽ ഒന്നായി അറിയപ്പെടുന്നു. ഇവിടെ നാഗരാജാവ്, നാഗകന്യക, വാസുകി എന്നിവരെ പ്രധാന ദേവതകളായി ആരാധിക്കുന്നു. മണികണ്ഠേശ്വരത്തിലെ കുന്നുകൾ സന്ദർശിക്കുന്ന തീർഥാടകരും ഭക്തരും ശ്രീ കല്ലംപൊറ്റ നാഗരുകാവിൽ ദർശനം നടത്താതെ മടങ്ങാറില്ല.
കേരളത്തിലെ നാഗാരാധനയെ കുറിച്ചുള്ള ഐതിഹ്യം പരശുരാമനോട് ബന്ധപ്പെട്ടതാണ്. കേരളഭൂമിയെ കടലിൽ നിന്ന് വീണ്ടെടുത്തശേഷം ബ്രാഹ്മണർക്ക് ദാനം ചെയ്യാൻ ഉദ്ദേശിച്ചപ്പോൾ, അവിടത്തെ സർപ്പശല്യം മൂലം തമ്പിടാനാവില്ലെന്ന് ബ്രാഹ്മണർ അറിയിച്ചു. അതിനാൽ, പരശുരാമൻ ശ്രീ പരമേശ്വരന്റെ ഉപദേശം തേടി, വാസുകി നാഗരാജാവിനെ പ്രീതിപ്പെടുത്തി. വാസുകി നാഗരാജാവ് നിർദേശിച്ചതുപോലെ, നാഗങ്ങളെ ദേശത്തിന്റെ സംരക്ഷകരായി സ്വീകരിച്ച് നാഗാരാധനയ്ക്ക് തുടക്കം കുറിച്ചു.
കേരളത്തിൽ നാഗങ്ങൾക്കായി പ്രത്യേക കാവുകൾ സ്ഥാപിച്ച് അവരെ ആരാധിക്കുന്ന സമ്പ്രദായം ഇന്ന് വരെ നിലനിൽക്കുന്നു. മണ്ണാറശാല, പാമ്പുമ്മേക്കാട്, വെട്ടിക്കോട്, പെരളശ്ശേരി, ആമേട തുടങ്ങിയ നാഗക്ഷേത്രങ്ങൾ പ്രസിദ്ധമാണ്. കാവുകൾ പ്രകൃതിയോടുള്ള ആഴത്തിലുള്ള ബന്ധത്തിന്റെ പ്രതീകങ്ങളായി കേരളത്തിൽ നിലകൊള്ളുന്നു.
കല്ലംപൊറ്റ നാഗരുകാവിൽ നാഗപ്രീതിക്കായി പൂജകൾ സ്ഥിരമായി നടക്കുന്നു. ധനുമാസത്തിൽ ക്ഷേത്രത്തിലെ പ്രതിഷ്ഠാ വാർഷികം കൂടാതെ പൊങ്കാല മഹോത്സവവും മഹാഗണപതി ഹോമം, അഭിഷേകങ്ങൾ, നാഗരൂട്ട്, അന്നദാനം, പൊങ്കാല എന്നീ ചടങ്ങുകളോടൊപ്പം ആചരിക്കുന്നു.
