Valliyoorkkavu Shree Bhagavathy Temple is an ancient and revered shrine located near Mananthavady in the Wayanad district of Kerala.
The presiding deity is Goddess Bhadrakali, a fierce and powerful form of the supreme mother, Adi Parashakti. She is worshipped here in three divine manifestations: Bhagavathy, Vana Durga, and Jala Durga. The idol is believed to be self-manifested (swayambhu), enhancing the spiritual significance of the temple.
The temple's annual festival, held in March, spans 14 days and draws thousands of devotees from across the region. Among the many vibrant rituals, Oppana Varavu stands out—a grand procession from Cheramkode Bhagavathy Temple at Kallody to Valliyoorkkavu. Another significant ritual is Adiyaras, a ceremonial procession carrying tender coconuts for abhishekam (ritual bathing), which marks the arattu (holy bath) of Valliyooramma.
The festivities culminate with the return of Oppana Varavu to Cheramkode after Rudhirakkolam, a symbolic reenactment of the battle between the Goddess and the demon Darika, portraying the triumph of good over evil. This festival holds special importance for the tribal communities of Wayanad. One of the highlights is the traditional art of Kalamezhuthu, performed at night during the festival days. The concluding day features a vibrant display of tribal folk art forms and dances accompanied by native percussion instruments—an unforgettable cultural experience.
Valliyoorkkavu is easily accessible from both Mananthavady and Kalpetta. Major mountain roads like the Periya Ghat Road connect Mananthavady to Kannur and Thalassery; the Thamarassery Ghat Road links Calicut with Kalpetta; the Kuttiady Ghat Road connects Vatakara to Kalpetta and Mananthavady; and the Palchuram Road connects Kannur and Iritty to Mananthavady. The Nilambur–Ooty route also connects to Wayanad via Meppadi.
The nearest railway station is in Thalassery, about 83 km away. The closest airports are Kannur International Airport (58 km) and Kempegowda International Airport, Bengaluru (290 km).
വള്ളിയൂർക്കാവ് ഭഗവതി ക്ഷേത്രം
കേരളത്തിലെ വയനാട് ജില്ലയിലെ മനന്തവാടിയ്ക്കടുത്ത് വള്ളിയൂർക്കാവിൽ സ്ഥിതിചെയ്യുന്ന ഒരു മഹത്വമുള്ള ക്ഷേത്രമാണ് വള്ളിയൂർക്കാവ് ശ്രീ ഭഗവതി ക്ഷേത്രം, അഥവാ വള്ളിയൂർ ശ്രീ ഭഗവതി ക്ഷേത്രം. ഹൈന്ദവ ശാക്ത ഉപാസനാ പാരമ്പര്യത്തിലേക്ക് ചേരുന്ന ഈ ക്ഷേത്രത്തിലെ പ്രധാന പ്രതിഷ്ഠ ജഗതീശ്വരിയായും ആദിപരാശക്തിയായും ആരാധിക്കപ്പെടുന്ന ശ്രീ ഭദ്രകാളിയെയാണ്. ഭഗവതിയെ വനദുർഗ്ഗ, ജലദുർഗ്ഗ തുടങ്ങിയ രൂപങ്ങളിലും ആരാധിക്കുന്നു. ഇവിടത്തെ ഭഗവതിയെ സ്നേഹപൂർവ്വം "വള്ളിയൂരമ്മ" എന്ന പേരിലാണ് ഭക്തജനങ്ങൾ വിളിക്കുന്നത്.
വയനാട്ടിലെ വിവിധ ആദിവാസി സമുദായങ്ങൾക്ക് വളരെ പ്രധാനമായ ആരാധനാലയമാണ് വള്ളിയൂർക്കാവ് ഭഗവതി ക്ഷേത്രം. ക്ഷേത്രത്തിന്റെ മേലേകാവിൽ സീതാദേവിയും ലവകുശന്മാരും പ്രതിഷ്ഠിച്ചിരിക്കുന്നതും, ഇതുവഴി ഈ ക്ഷേത്രത്തിനും രാമായണകഥാസന്ദർഭങ്ങളുമായി ആഴമുള്ള ബന്ധമുണ്ടെന്ന വിശ്വാസവുമുണ്ട്.മാനന്തവാടിയിൽ നിന്നുമുള്ള അകലവഴികൾ: കൽപ്പറ്റയിൽ നിന്ന് ഏകദേശം 24 കിലോമീറ്ററും, സുൽത്താൻ ബത്തേരിയിൽ നിന്ന് 31 കിലോമീറ്ററും, മനന്തവാടിയിൽ നിന്ന് 5 കിലോമീറ്ററും അകലത്തിലാണ് ക്ഷേത്രം സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്.
മാർച്ച്‌/ഏപ്രിൽ മാസങ്ങളിൽ ഇവിടെ നടത്തപ്പെടുന്ന വാർഷിക ഉത്സവം വയനാട്ടിലെ ഏറ്റവും വലിയ ആഘോഷങ്ങളിൽ ഒന്നാണ്. ചൊവ്വ, വെള്ളി, പൗർണ്ണമി, അമാവാസി, നവമി, അഷ്ടമി, ഭരണി, നവരാത്രി, തൃക്കാർത്തിക തുടങ്ങിയ ദിവസങ്ങൾ ഭക്തർക്ക് പ്രത്യേകമായി പ്രാധാന്യമുള്ളവയാണ്.വയനാട് ജില്ലയിലെ ഏറ്റവും ഗംഭീരവും പ്രശസ്തവുമായ ഉത്സവമാണ്每 വർഷം മീനം ഒന്നിന് കൊടിയേറി 14 ദിവസം നീളുന്ന വള്ളിയൂർക്കാവ് ഉത്സവം, വയനാടിന്റെ ദേശീയോത്സവം എന്നറിയപ്പെടുന്നത്. ഭദ്രകാളിദേവിയുടെ ഭക്തിയോടെയും ആചാരാനുഷ്ഠാനങ്ങളോടെയും കാഞ്ചിയാടുന്ന ഈ ഉത്സവത്തിന്റെ പ്രധാന ആകർഷണമാണ് ഭഗവതിയുടെ ഒപ്പന ദർശനം. വയനാട്ടിലെ ആദിവാസി സമൂഹത്തിന്റെ സാംസ്കാരിക പൈതൃകത്തെയും ആചാരപരമായ ഘടകങ്ങളെയും ഇതിലൂടെ കാണാം. മീനം ഒന്നിന് തലേദിവസം പള്ളിയറ ഭഗവതി ക്ഷേത്രത്തിൽ നിന്നുള്ള തിരുവായുധമായ വാൾ എഴുന്നള്ളിച്ചുകൊണ്ടുവരുന്നതോടെ ഉത്സവത്തിന് തുടക്കമാകും.
അതിനുശേഷം ഏഴാം ദിവസം കൊടിയേറ്റം നടക്കുന്നു, അങ്ങനെ ഉത്സവം ഉചിതമായി ആമുഖം കുറിക്കുന്നു. പതിമൂന്ന് ദിവസത്തോളം തായമ്പക, തോറ്റം, കലങ്ങൾ, പൂജകൾ എന്നിവയുമായി ഉത്സവം നിറഞ്ഞുനില്ക്കുന്നു. മീനം പത്താം ദിവസം മേൽശാന്തി ചേരംകോട് ഇല്ലത്തിൽ നിന്നും ഒപ്പന (ഭഗവതിയുടെ പ്രതീകം) കൊണ്ടുവരുന്നു, ഇതാണ് ഉത്സവത്തിന്റെ ഉന്നതമായ ഘട്ടം. ഒപ്പനയെ ദീപാരാധനയ്ക്ക് മുൻപ് താഴേക്കാവിലെ പാട്ടുപുരയിൽ സ്ഥാപിച്ച് അടുത്ത നാല് ദിവസവും കളംപാട്ടിനുശേഷം ഭഗവതിയെ കെട്ടിയ് കാഴ്ചവെക്കും. പതിനാലാം ദിവസമാണ് ഉത്സവത്തിന്റെ കൊടുമുടി, അതിനോടനുബന്ധിച്ച് വിവിധ ക്ഷേത്രങ്ങളിൽ നിന്നുള്ള ഗജവീരന്മാരുടെയും ഇളനീർക്കാവുകളുടെയും അകമ്പടിയോടെ അടിയറ വറവുകൾ നടക്കുന്നു. അത്താഴപൂജയ്ക്ക് ശേഷം വള്ളിയൂരമ്മ തന്തേരമേളത്തോടെയും കോമരനൃത്തത്തോടെയും ആറാട്ടുതറയിലെത്തുകയും കബനീനദിയിൽ ആറാട്ട് നടപ്പാക്കുകയും ചെയ്യുന്നു.
തുടർന്ന് രക്തക്കോലം എന്ന ചടങ്ങിൽ ഭദ്രകാളിയും ദാരികനും തമ്മിൽ യുദ്ധം നടക്കുന്നവിധം ആചാരപരമായ നാടകമുണ്ടാകും, അതിനുശേഷം ദാരികന്റെ കിരീടം കാളിയെടുത്ത് വിജയസൂചകമായി തിരിച്ചു മേലേക്കാവിലേക്ക് എഴുന്നള്ളുന്നു. പള്ളിയറ ക്ഷേത്രത്തിൽ നിന്നുവന്ന വാളും ഒപ്പനയും തിരിച്ചയക്കുന്നതോടെ ഉത്സവം സമാപിക്കുന്നു. വള്ളിയൂർക്കാവ് ശ്രീ ഭഗവതി ക്ഷേത്രം വയനാട്ടിലെ ആദിവാസി സമുദായങ്ങളുടെ പ്രധാനമായ ആരാധനാലയമാണ്, ഇവിടെ ആരാധിക്കപ്പെടുന്ന വള്ളിയൂരമ്മ ആദിപരാശക്തിയുടെ ഉഗ്രരൂപമായ ഭദ്രകാളിയാണ്. പുരാതന മാതൃദൈവമായ വള്ളിയൂരമ്മയെ, അതായത് ശക്തിയേയും നാരിയേയും പ്രപഞ്ചനാഥയായി കാണുന്ന ശാക്തമതസംപ്രദായത്തിന്റെ ഭാഗമായാണ് ഇവിടുത്തെ ആരാധനയും ആചാരങ്ങളും നിലനിൽക്കുന്നത്.
ഭദ്രകാളിയെ ദ്രാവിഡരായ ഗോത്രജനങ്ങൾ കാർഷിക സമൃദ്ധിക്കും രോഗമുക്തിക്കും കുടുംബ ഐശ്വര്യത്തിനും കുലപരിരക്ഷയ്ക്കുമായി പ്രകൃതിയായി, ഊർവ്വരതയായി, യുദ്ധവിജയത്തിന്‍റെ പ്രതീകമായി ആരാധിച്ചിരുന്നു. സിന്ധു നാഗരികതയിലേക്കും ഈ മാതൃദൈവാരാധനയുടെ ചരിത്രം പിന്വലിയുന്നു. ഈ പുരാതന ശക്താരാധനരീതി അനുഷ്ഠിക്കുന്നതിൽ ജാതിഭേദമോ കർശന നിഷ്ഠകളോ ഇല്ല; ആരും ഭക്തിനിഷ്ഠയോടെ ഭഗവതിയെ ആരാധിക്കാമെന്നതാണ് വിശ്വാസം. ഭഗവതിക്ക് ഇഷ്ടപ്പെട്ട വിഭവങ്ങൾ ഭക്തർ തങ്ങൾക്കിഷ്ടമുള്ളതുപോലും നിവേദ്യമായി അർപ്പിക്കാവുന്നതാണ്. ശാക്തമതത്തിൽ സ്ത്രീയെ പ്രപഞ്ചത്തിന്റെ സൃഷ്ടിസ്വഭാവമെന്ന നിലയിൽ കണ്ട് കാളിയേയും ദേവിയേയും ആധാരമാക്കി ആരാധിക്കുന്നു.
അതിനാൽ ഭഗവതിയെ ആരാധിക്കുന്നവർ സ്ത്രീകളോട് ശ്രദ്ദയോടും ബഹുമാനത്തോടും കൂടിയാണ് പെരുമാറേണ്ടത് എന്നത് ഈ സമ്പ്രദായത്തിന്റെ അത്യന്താപേക്ഷിതമായ ഒരു ഭാഗമാണ്.വള്ളിയൂർ ഉത്സവം ആദിവാസി സമൂഹത്തിന്റെ വലിയ സംവേദനാത്മകമായ ഉത്സവം മാത്രമല്ല, അവരിൽ പലർക്കും ഇത് തങ്ങളുടെ ആത്മീയമായ അടുക്കൽ സമയമാണ്. ഈ ഉത്സവത്തിൽ ആദിവാസി സമൂഹങ്ങൾ ആധിപത്യത്തോടെ പങ്കെടുക്കുകയും ക്ഷേത്രസേവനങ്ങളിലും കലാരൂപങ്ങളിലും സജീവമായി ഭാഗവഹിക്കുകയുമാണ് ചെയ്യുന്നത്. എന്നാൽ, ഈ ഉത്സവത്തിന്റെ പശ്ചാത്തലത്തിൽ നടന്നിരുന്ന അടിമവ്യാപാര ചരിത്രം വലിയൊരു വ്യഥയും അപമാനവും നിറഞ്ഞ കാര്യമാണെന്നതിൽ സംശയമില്ല.
കൊട്ടയം രാജാക്കന്മാരുടെ ഭരണകാലത്ത് ക്ഷേത്ര ഉത്സവവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട ‘നിൽപ്പുപണം’ എന്ന രീതിയിലൂടെ ആദിവാസികളെ തൊഴിൽക്കാർ ആയി ചാർത്തുന്നത് അടിമത്തത്തിന്റെ മറ്റൊരു രൂപമായിരുന്നു. ദൈവത്തിന്റെ സന്നിധിയിൽ തന്നെ ഈ കരാറുകൾ ഉറപ്പാക്കുന്നത്, ആചാരപരമായ ആത്മീയതയെ ഉപയോഗിച്ച് അടിമത്തം നിയമപരമാക്കാനുള്ള ശ്രമമായിരുന്നു. ‘നിൽപ്പുപണം’ എന്നത് നല്ല കൂലി അല്ലാതെയാണ് ഉള്ളത് – അത് ഒരു ചെറിയ തുക മാത്രമാണ്, അതിനുപകരമായി ഒരു വർഷം വരെ സേവനം ചെയ്യേണ്ടി വന്നത് ഉദാഹരണാത്മകമായി ഉയർന്ന ബലാത്സംഗമായ തൊഴിലച്ഛത്തെയും സമുദായിക ദാസ്യതയെയും പ്രതിനിധീകരിക്കുന്നു.
Address:
Mananthavady Bypass Rd,
Valliyoorkavu,
Mananthavady,
Kerala 670645
